Περιγραφή της Καινοτομίας
Η διαδικτυακή εφαρμογή «EXTREMA Global» που αναπτύχθηκε από το Δήμο Αθηναίων παρέχει υπηρεσίες προσωποποιημένης αξιολόγησης ρίσκου των θερμικών πιέσεων. Είναι μία εφαρμογή για smartphones που χρησιμοποιεί μετεωρολογικά δεδομένα για συγκεκριμένο γεωγραφικό στίγμα και παρέχει εξατομικευμένες πληροφορίες στους κατοίκους και τους επισκέπτες της πόλης σχετικά με τις απειλές υγείας σχετιζόμενες με τη ζέστη. Η εφαρμογή αποτελεί καινοτομία, καθώς η Αθήνα ήταν η πρώτη πόλη που χρησιμοποίησε την εφαρμογή Treasure App, που παρέχει στον χρήστη μια αξιολόγηση του εξατομικευμένου κινδύνου καύσωνα για συγκεκριμένη τοποθεσία και που ήταν η αρχή της δημιουργίας του «EXTREMA Global». Μετά την Αθήνα, οι πόλεις που εφάρμοσαν το «EXTREMA Global» ήταν το Παρίσι, το Μιλάνο, το Ρότερνταμ και το Λονδίνο. Η εφαρμογή είναι διαθέσιμη ήδη σε 4 γλώσσες και το 2021 προστέθηκε η υπηρεσία Air Quality, όπου ο χρήστης έχει πρόσβαση σε υπηρεσίες όπως ο δείκτης ποιότητας αέρα με βάση τιμές σχετικά με την ατμοσφαιρική ρύπανση (PM2,5, PM10, NO2, 03, S02) καθώς και συστάσεις βασισμένες σε ευρετήριο οδηγιών σχετικά με τη δραστηριότητα και τα μέτρα ασφαλείας σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας. Το 2022 η εφαρμογή εμπλουτίστηκε με την επιλογή «δροσερές διαδρομές» όπου ο χρήστης μπορεί να επιλέξει την πιο δροσερή διαδρομή για τον προορισμό του. Η εφαρμογή συμβάλει στην προστασία των πολιτών και των επισκεπτών από ακραίες καιρικές συνθήκες και στην βελτίωση των συνθηκών και της ποιότητας της ζωής τους, ενισχύοντας παράλληλα την ικανοποίησή τους από τις παρεχόμενες υπηρεσίες του Δήμου.
Τρόπος λειτουργίας καινοτομίας:
Η διαδικτυακή εφαρμογή α) εκτιμά το θερμικό ρίσκο στη θέση του χρήστη, β) υποδεικνύει τα «δροσερά» σημεία γύρω του (κλιματιζόμενες αίθουσες, πάρκα, σκιεροί δρόμοι, σιντριβάνια κ.α.) και γ) όπου υπάρχει νερό (π.χ. δημόσιες βρύσες, πηγές, ποτίστρες ζώων κλπ.). Επίσης υποδεικνύει τα νοσοκομεία και ιατρεία για την αναζήτηση βοήθειας σε περίπτωση έντονης ζέστης. Παράλληλα μέσα από την ειδική αναφορά που γίνεται στην ιστοσελίδα του Δήμου (https://coolathens.cityofathens.gr/ ) όπου αναπτύσσεται όλο το σχέδιο για του καύσωνες και την κατηγοριοποίησή τους, οι χρήστες μπορούν να πάρουν χρήσιμες πληροφορίες και κατευθύνσεις για τις δράσεις του Δήμου Αθηναίων, για τους καύσωνες, αλλά και οδηγό επιβίωσης.
Λόγοι ανάπτυξης της Καινοτομίας
Βασικοί λόγοι ανάπτυξης της καινοτομίας είναι:
-Η υλοποίηση της ευρύτερης στρατηγικής για την ανάπτυξη ψηφιακών καινοτομιών στο Δήμο Αθηναίων στα πλαίσια διαχείρισης δεδομένων για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή.
-Η ανάγκη για έγκαιρη και έγκυρη ενημέρωση των πολιτών και των επισκεπτών της πόλης σχετικά με τις υψηλές θερμοκρασίες, για τα δροσερά σημεία που είναι διαθέσιμα στην πόλη καθώς και για την ποιότητα του αέρα.
-Η ενδυνάμωση και η ενίσχυση της σχέσης επικοινωνίας, αποδοχής και εμπιστοσύνης των πολιτών με τον Δήμο Αθηναίων, μέσα από την παροχή σύγχρονων και ποιοτικών υπηρεσιών.
Στόχοι της Καινοτομίας
Οι γενικοί στόχοι της καινοτομίας είναι:
1) η προστασία του πληθυσμού από τις υψηλές θερμοκρασίες και από την ατμοσφαιρική ρύπανση.
2) η ενημέρωση και η εκπαίδευση του πληθυσμού, για το πιο επικίνδυνο ακραίο καιρικό φαινόμενο, για την υγεία και η παροχή υποδομών για την προστασία του πληθυσμού.
3) η μείωση των περιστατικών (υγείας) που προκαλούνται από τις υψηλές θερμοκρασίες την περίοδο του καλοκαιριού.
Αποτελέσματα της καινοτομίας
Το 2022, ένας σημαντικός αριθμός χρηστών (1000 άτομα) χρησιμοποίησαν την εφαρμογή για να ενημερωθούν σχετικά με την αντιμετώπιση των φαινομένων καύσωνα αλλά και της ατμοσφαιρικής ρύπανσης. Ακόμα, η εφαρμογή βελτίωσε αρκετά τις γνώσεις των υπαλλήλων πάνω σε θέματα επεξεργασίας γεωχωρικών δεδομένων (GIS) ενώ συνέβαλε δραστικά στην ενδυνάμωση της επικοινωνίας μεταξύ των τμημάτων του Δήμου, καθώς απαιτήθηκε εκτεταμένη συνεργασία για ανταλλαγή τεχνογνωσίας και δεδομένων.
Στάδιο σχεδιασμού
Η χρονική διάρκεια του σχεδιασμού της εφαρμογής ήταν Φεβρουάριος- Σεπτέμβριος 2020. Έναυσμα για την ανάπτυξη της καινοτομίας ήταν η συμμετοχή του Δήμου Αθηναίων στο έργο Treasure, ένα ερευνητικό πρόγραμμα με συνεργασίες μεταξύ ευρωπαϊκών χωρών για θέματα περιβάλλοντος. Έτσι αναπτύχθηκε η εφαρμογή Treasure App για αξιολόγηση του εξατομικευμένου κινδύνου καύσωνα για συγκεκριμένη τοποθεσία, η οποία μετεξελίχθηκε στο «Exterma Global». Ο σχεδιασμός της καινοτομίας έγινε από ομάδα εργασίας της Εταιρείας Ανάπτυξης και Τουριστικής Προβολής του Δήμου Αθηναίων (ΕΑΤΑ) η οποία διαμόρφωσε τις προδιαγραφές με βάση μετρήσεις του Εθνικού Αστεροσκοπείου και ανέπτυξε την εφαρμογή. Την ομάδα εργασίας υποστήριξαν διοικητικοί υπάλληλοι του Δήμου Αθηναίων.
Στάδιο εφαρμογής
Η εφαρμογή «Extrema Global» διατίθεται δωρεάν σε όλους τους πολίτες και επισκέπτες της πόλης και αποτελεί μια καινοτόμα υπηρεσία για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Η εταιρεία επίσης εκπόνησε και παρέδωσε χάρτη καλοκαιρινών θερμοκρασιών της πόλης, με μεγάλη ανάλυση, σε κλίμακα οικοδομικού τετραγώνου στον οποίο μπορούν να εντοπιστούν οι περιοχές της πόλης που πλήττονται περισσότερο από τη ζέστη. Ο αριθμός επισκεψιμότητας, το αποθετήριο σχολίων είναι ενδεικτικά του τρόπου παρακολούθησης της εφαρμογής από το Τμήμα Ανθεκτικότητας και Βιωσιμότητας του Δήμου.
Στάδιο διάδοσης
Ο Δήμος Αθηναίων μέσω των μέσων κοινωνικής δικτύωσης (social media), μέσω της ιστοσελίδας του Δήμου και εκδηλώσεων για το κλίμα, διαδίδει την εφαρμογή και ενημερώνει τους πολίτες για την χρήση της.
Συνεργασίες
Όσον αφορά το σχεδιασμό της εφαρμογής, στελέχη του Τμήματος Ανθεκτικότητας και Βιωσιμότητας Δήμου Αθηναίων προετοίμασαν και διαμόρφωσαν σχόλια και προτάσεις βελτίωσης επί των παραδοτέων της αναδόχου εταιρείας, τα οποία και ενσωματώθηκαν στα παραδοτέα. Όσον αφορά την λειτουργία της, η εταιρεία έχει αναλάβει την τεχνική υποστήριξη και προβολή της σε περιβάλλον Android και Mac. Το Εθνικό Αστεροσκοπείο συνέβαλε επίσης παρέχοντας μετρήσεις σχετικά με την θερμοκρασία και την περιβαλλοντική ρύπανση.
Χρηματοδότηση και κόστος
Το κόστος για την ανάπτυξη της καινοτομίας ανέρχεται στα 20.000 ευρώ και χρηματοδοτήθηκε από την ΕΑΤΑ. Για τον σχεδιασμό της καινοτομίας, απασχολήθηκαν 5 υπάλληλοι του Δήμου Αθηναίων περίπου για 60 ώρες συνολικά για καταχώρηση στο Dashboard της πόλης, παροχή ανατροφοδότησης και συνεννόηση με την ΕΑΤΑ για βελτιώσεις. Για την λειτουργία της εφαρμογής απασχολούνται 5 υπάλληλοι του Δήμου Αθηναίων περίπου για 5 ώρες μηνιαίως.
Προκλήσεις και τρόποι αντιμετώπισης κατά το σχεδιασμό, δοκιμή και υλοποίηση
Κατά το σχεδιασμό και την λειτουργία της εφαρμογής δεν εμφανίστηκαν προβλήματα και η καινοτομία εφαρμόζεται με βάση τις προβλέψεις.
Εκτίμηση – περιγραφή για τις αναγκαίες συνθήκες επιτυχίας και βιωσιμότητας της καινοτομίας
Η συνεχής υποστήριξη της πολιτικής ηγεσίας, η ενίσχυση πρωτοβουλιών και η καθοδήγηση των ανωτάτων διοικητικών στελεχών του Δήμου, αλλά και οι οικονομικοί πόροι αποτελούν σημαντικό κομμάτι ανάπτυξης των ψηφιακών καινοτομιών, ενώ οι υπάλληλοι θα πρέπει να βρίσκονται σε συνεχή εκπαίδευση-ενημέρωση, με προγράμματα εκμάθησης ή βελτίωσης των ψηφιακών ικανοτήτων τους.
Εμπειρίες, σκέψεις, διαπιστώσεις
Η λειτουργία της εφαρμογής μέχρι τώρα βοηθά σε μια νέα μορφή αναγνώρισης και γρήγορης επίλυσης προβλημάτων που προκύπτουν λόγω των υψηλών θερμοκρασιών που απειλούν όλο και εντονότερα την πόλη της Αθήνας. Η χρήση της εφαρμογής είναι σκόπιμο να διαδοθεί και σε άλλους Δήμους και Περιφέρειες της χώρας, καθώς αποτελεί εργαλείο προστασίας και βελτίωσης των συνθηκών ζωής των πολιτών. Παράλληλα, η υλοποίηση της καινοτομίας συνέβαλε στην ανάπτυξη ενός καλά επανδρωμένου δικτύου ανάπτυξης και εφαρμογής καινοτόμων ιδεών και μεθόδων με εξειδικευμένους υπαλλήλους στον τομέα της χρήσης των νέων τεχνολογιών. Συμπερασματικά, ο Δήμος Αθηναίων έτσι συμμετείχε σε ένα σημαντικό έργο το οποίο άφησε μια πολύτιμη παρακαταθήκη για τους δημότες και τους επισκέπτες της πόλης.
Φορέας: Δήμος Αθηναίων
Επίπεδο διακυβέρνησης: Τοπικό
Τομέας πολιτικής: Περιβάλλον και κλιματική αλλαγή
Πεδίο καινοτομίας: Διοίκηση μέσω δεδομένων
Έτος σχεδιασμού καινοτομίας: 2020
Στάδιο καινοτομίας: Διάδοση
Τύπος Καινοτομίας: Σχεδιασμός και παροχή υπηρεσιών
Ωφελούμενοι: Γενικός Πληθυσμός (όλες οι κατηγορίες πολιτών του επιπέδου εφαρμογής της καινοτομίας)
Αποτελέσματα (αρ. ωφελ.): 1000 χρήστες της εφαρμογής το 2022 και 800 χρήστες της εφαρμογής το 2021
Πηγές Χρηματοδότησης: Xρηματοδότηση από Εταιρεία Ανάπτυξης και Τουριστικής Προβολής Αθηνών (ΕΑΤΑ)
Πόσο χρήσιμη βρίσκεις αυτήν την καινοτομία; Πάτησε για να βαθμολογήσεις! Μέση Βαθμολογία 5 / 5. Αριθμός ψήφων: 10 Καμία αξιολόγηση μέχρι στιγμής! Αξιολόγησε αυτήν την καινοτομία. Πες μας τη γνώση σου για τη συγκεκριμένη καλή πρακτική! Βοήθησέ μας να βελτιώσουμε αυτήν την δημοσίευση!