Περιγραφή της Καινοτομίας
Η διαδικτυακή Υπηρεσία «Γεωπύλη της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Κρήτης» https://geoportal.apdkritis.gov.gr/ αποτελεί ηλεκτρονική υπηρεσία μιας στάσης που φιλοξενείται σε πλατφόρμα. Η υπηρεσία παρέχει γεωχωρικές πληροφορίες τόσο για τους πολίτες-χρήστες όσο και για τους φορείς που παράγουν γεωπληροφορικά δεδομένα, όπως μετεωρολογικοί και υδρολογικοί σταθμοί. Η Γεωπύλη σχεδιάστηκε και υλοποιήθηκε από τη Διεύθυνση Πληροφορικής και Επικοινωνιών/Τμήμα Σχεδιασμού Ηλεκτρονικών Υπηρεσιών για τον Πολίτη. Η καινοτομία της έγκειται στο ότι τα θεματικά επίπεδα της Γεωπύλης παρέχονται προς χρήση μέσω συστήματος διεπαφών εφαρμογών (API) και μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την ανάπτυξη εφαρμογών, που καλύπτουν την ανάγκη παροχής ηλεκτρονικών υπηρεσιών προς τον πολίτη. Παράδειγμα αξιοποίησης της Γεωπύλης για την ανάπτυξη εφαρμογών αποτελεί η εφαρμογή «Αδειοδοτημένες Υδροληψίες Κρήτης» (https://geoportal.apdkritis.gov.gr/gis/apps/webappviewer/index.html?id=e599cf564c1b4510ad079dac10467d2d ), που απευθύνεται σε πολίτες, μελετητές, μηχανικούς, γεωτεχνικούς και φοιτητές. H Γεωπύλη παρέχει μια κοινή γλώσσα επικοινωνίας, και λειτουργεί ως μέσο για να φέρει σε επαφή κυβέρνηση, υπηρεσίες και συμμέτοχους (stakeholders) στη διαδικασία λήψης αποφάσεων. Τα καλά καθορισμένα γεωχωρικά δεδομένα και η διάθεσή τους μέσω του API βοηθούν τις υπηρεσίες να παρέχουν ποιοτικές υπηρεσίες στους πολίτες με οικονομικά αποδοτικό τρόπο. Αυτό, με τη σειρά του, καθιστά ευκολότερη την συνένωση και τη σύγκριση δεδομένων, την προβολή και την ερμηνεία μοτίβων και την απάντηση σε ζητήματα με γεωγραφικό στοιχείο.
Μέχρι το Μάρτιο του 2023 υπάρχει δυνατότητα πρόσβασης σε 590 περίπου θεματικά επίπεδα, στα οποία κατηγοριοποιούνται τα δεδομένα που φιλοξενούνται στη Γεωπύλη, 48 χάρτες και 47 εφαρμογές, όπως η εφαρμογή για τις αδειοδοτημένες υδροληψίες στην Κρήτη και η απόκτηση εμπραγμάτων ή ενοχικών δικαιωμάτων που υλοποιήθηκαν για να καλύψουν νέες ανάγκες.
Τρόπος λειτουργίας καινοτομίας
Οι χρήστες (πολίτες, επιχειρήσεις, δημόσιοι υπάλληλοι) εισέρχονται στην ηλεκτρονική πλατφόρμα και μπορούν να έχουν πρόσβαση σε γεωχωρικά δεδομένα τα οποία παρουσιάζονται σε κατηγορίες βάσει χαρτών, θεματικών πεδίων και εφαρμογών. Τέλος, υπάρχει η δυνατότητα για τη φιλοξενία γεωχωρικών δεδομένων που προέρχονται από άλλους φορείς μέσω προγραμματικών συμβάσεων.
Λόγοι ανάπτυξης της Καινοτομίας
Βασικοί λόγοι ανάπτυξης της καινοτομίας είναι οι ακόλουθοι:
1) Η συμμόρφωση με τη νομοθεσία για τα ανοιχτά δεδομένα και συγκεκριμένα με το N. 4727/2020 (ΦΕΚ 184/ Α΄), την Οδηγία (ΕΕ) 2019/1024 για τα Ανοιχτά Δεδομένα, το Ν. 3882/2010 ΦΕΚ 166Α «Εθνική Υποδομή Γεωχωρικών Πληροφοριών (ΕΥΓΕΠ)» και την Οδηγία 2007/2/ΕΚ (INSPIRE) για τη μέγιστη αξιοποίηση της διαθέσιμης και παραγόμενης γεωπληροφορίας.
2) Η επίτευξη του στρατηγικού στόχου για την παροχή ηλεκτρονικών υπηρεσιών προς τον πολίτη και συγκεκριμένα την παροχής πληροφορίας δεδομένων, μέσω API.
3) Η παροχή δυνατότητας ανάπτυξης εφαρμογών με αξιοποίηση των δεδομένων που φιλοξενούνται στη Γεωπύλη.
Στόχοι της Καινοτομίας
Στόχοι της καινοτομίας είναι:
1) Η αύξηση της πρόσβασης σε πληροφορίες με ηλεκτρονικό τρόπο. Η προσβασιμότητα αποτυπώνεται μέσω της επισκεψιμότητας στα θεματικά επίπεδα (κατηγορίες δεδομένων) και τις εφαρμογές της Γεωπύλης και ενισχύεται με τον εμπλουτισμό της με νέες κατηγορίες δεδομένων και με τη φιλοξενία εφαρμογών και πληροφοριακών συστημάτων για ελεύθερη χρήση προς τους πολίτες, τους stakeholders (εξωτερικοί χρήστες) και τις υπηρεσίες του φορέα (εσωτερικοί χρήστες).
2) Μείωση της προσέλευσης των πολιτών στις υπηρεσίες.
Αποτελέσματα της καινοτομίας
1) Η αύξηση των διατιθέμενων κατηγοριών δεδομένων (ψηφιακών θεματικών επιπέδων) κατά 15% από τον Οκτώβριο του 2022 ως και τον Μάρτιο του 2023 (680 από 591).
2) Η συνεχής αύξηση της επισκεψιμότητας της Γεωπύλης, η οποία κατά το χρονικό διάστημα 15 Ιούλιου 2021 έως 18 Σεπτέμβριου 2022 έχει δεχθεί πάνω από 120.000 επισκέψεις. Παραδείγματα της ευρείας χρήσης της είναι το πεδίο “Αδειοδοτημένες Υδροληψίες της Διεύθυνσης Υδάτων”, το οποίο μέχρι και τον Μάρτιο του 2023 έχει ήδη 30.000 προβολές και η εφαρμογή «Αδειοδοτημένες Υδροληψίες Κρήτης» η επισκεψιμότητα της οποίας έχει αυξηθεί από τον Οκτώβριο του 2022 μέχρι και τον Μάρτιο του 2023 κατά 31%, ενώ του αντίστοιχου χάρτη κατά 30%.
3) Η αύξηση της χρήσης της Γεωπύλης από εσωτερικούς χρήστες (υπαλλήλους του φορέα) κατά 50% και η εξοικονόμηση χρόνου για την άντληση γεωχωρικών δεδομένων σε ποσοστό σχεδόν 100%.
4) Η δημιουργία δύο νέων Γεωγραφικών Πληροφορικών Συστημάτων το 2022 (Διαχείριση Λατομείων και Διαχείριση ΑΠΕ) ως αποτέλεσμα των δεδομένων που παρέχει η Γεωπύλη.
5) Η σημαντική μείωση του φόρτου τηλεφωνικής εξυπηρέτησης των πολιτών και της φυσικής παρουσίας τους στις υπηρεσίες σε ποσοστά πάνω από 50% αντίστοιχα.
Στάδιο σχεδιασμού
Η πρωτοβουλία για την καινοτομία προέρχεται από τη Διεύθυνση Πληροφορικής και Επικοινωνιών. Κατά το σχεδιασμό της Γεωπύλης υιοθετήθηκε η προσέγγιση PaaS (Platform as a Service) προκειμένου να είναι δυνατή η χρήση των παρεχόμενων ψηφιακών θεματικών επιπέδων από τρίτους μέσω API με βάση κοινά ανοιχτά πρότυπα, ώστε να είναι εύκολη η επανάχρησή τους για τη δημιουργία εφαρμογών. Κατά το σχεδιασμό καταγράφηκαν και οργανώθηκαν όλα τα διαφορετικά θεματικά επίπεδα προκειμένου να εισαχθούν στη γεωβάση και στη συνέχεια να αναπτυχθούν οι υπηρεσίες (services), που βασίστηκαν σε ανοικτά πρότυπα ανταλλαγής γεωχωρικών δεδομένων (OGC, ISO) όπως: WMS: θέαση διανυσματικών (vector) και εικονιστικών (raster) δεδομένων, WFS: τηλεφόρτωση διανυσματικών δεδομένων σε διάφορους μορφότυπους. Οι ψηφιακοί χάρτες και οι εφαρμογές της Γεωπύλης σχεδιάστηκαν ώστε να παρέχουν δικτυακές υπηρεσίες απεικόνισης (θέασης), τηλεφόρτωσης (Download) και εξεύρεσης (αναζήτησης), ενώ τα δεδομένα των θεματικών επιπέδων παρέχονται προς χρήση μέσω του ESRI REST API, με σχετική άδεια χρήσης. Οι εφαρμογές αναπτύχθηκαν με το εργαλείο WebApp Builder της ESRI, που προσαρμόζεται αυτόματα σε κάθε είδους συσκευή (mobile, tablet, laptop, PC). Για την χρήση της Γεωπύλης έχει πραγματοποιηθεί σχετικό πρόγραμμα εκπαίδευσης των υπαλλήλων του φορέα.
Στάδιο εφαρμογής
Η λειτουργία της καινοτομίας παρακολουθείται από στελέχη της Δ/νσης Πληροφορικής και Επικοινωνιών και συγκεκριμένα του Τμήματος Σχεδιασμού Ηλεκτρονικών Υπηρεσιών για τον Πολίτη. Για τους εξωτερικούς χρήστες έχουν δημιουργηθεί και αναρτηθεί στην Γεωπύλη Εγχειρίδια-Οδηγίες Χρήσης των Χαρτών και των Υπηρεσιών (Services). Κατά τη φάση αυτή αναπτύσσονται νέες εφαρμογές και έχουν πραγματοποιηθεί αρκετές αναβαθμίσεις στο σχετικό λογισμικό.
Στάδιο διάδοσης
Η καινοτομία διαδίδεται στο εσωτερικό του φορέα με τη χρήση εσωτερικού δικτύου επικοινωνίας, με παρουσιάσεις και μέσω ενημερωτικών – υπηρεσιακών σημειωμάτων και στο εξωτερικό του φορέα, διαδίδεται αντίστοιχα μέσω της ιστοσελίδας του φορέα, με τη συμμετοχή στελεχών μας σε συνέδρια, εκδηλώσεις και ημερίδες κ.ά.
Χρηματοδότηση και κόστος
Το κόστος για την ανάπτυξη της καινοτομίας ανήλθε στο ποσό των 4.000 ευρώ και χρηματοδοτήθηκε από τον προϋπολογισμό του φορέα, ενώ το ετήσιο κόστος για την λειτουργία και συντήρηση της καινοτομίας εκτιμάται στο ποσό των 3.000 ευρώ, περίπου. Ο σχεδιασμός και η ανάπτυξη υλοποιήθηκε κυρίως από δύο υπαλλήλους ΠΕ Πληροφορικής του Τμήματος Σχεδιασμού Ηλεκτρονικών Υπηρεσιών για τον Πολίτη της Διεύθυνσης Πληροφορικής και Επικοινωνιών για τέσσερις μήνες με τη συνδρομή στελεχών της Διεύθυνσης Πληροφορικής & Επικοινωνιών και με τη συνεργασία των αρμοδίων Διευθύνσεων του φορέα με βάση τις αρμοδιότητές τους. Επίσης, για τη συντήρηση της καινοτομίας απασχολούνται κυρίως δύο υπάλληλοι (ΠΕ Πληροφορικής) του Τμήματος Σχεδιασμού Ηλεκτρονικών Υπηρεσιών για τον Πολίτη της Διεύθυνσης Πληροφορικής και Επικοινωνιών σε ποσοστό περίπου 20% του ημερήσιου φόρτου.
Προκλήσεις και τρόποι αντιμετώπισης κατά το σχεδιασμό, δοκιμή και υλοποίηση
Το κυριότερο πρόβλημα στην εφαρμογή της καινοτομίας, αφορούσε στην έλλειψη δεξιοτήτων του προσωπικού του φορέα στις γεωχωρικές τεχνολογίες και στη διαχείριση των ψηφιακών γεωχωρικών δεδομένων, που αντιμετωπίστηκε με την εκπαίδευση του προσωπικού και με σχετικές συναντήσεις για την ενημέρωση του προσωπικού / χρηστών του φορέα με την πλατφόρμα.
Εκτίμηση – περιγραφή για τις αναγκαίες συνθήκες επιτυχίας και βιωσιμότητας της καινοτομίας
Η βιωσιμότητα της καινοτομίας βασίζεται στην διαρκή προσθήκη νέας γεωχωρικής πληροφορίας και της δημιουργίας νέων εφαρμογών, που θα καλύπτουν, τόσο τις ανάγκες των Υπηρεσιών του Φορέα όσο και των Πολιτών και Επιχειρήσεων που θα ωφελούνται από αυτές.
Εμπειρίες, σκέψεις, διαπιστώσεις
Τα γεωχωρικά δεδομένα και οι εφαρμογές της πλατφόρμας έχουν προκαλέσει το ενδιαφέρον τόσο επιστημονικών φορέων, όπως το Τεχνικό Επιμελητήριο και Γεωτεχνικό Επιμελητήριο Κρήτης, όσο και των ακαδημαϊκών ιδρυμάτων του νησιού (Πολυτεχνείο Κρήτης, Πανεπιστήμιο Κρήτης, ΕΛ.ΜΕ.ΠΑ. ΙΤΕ κ.λπ). Τα ανοιχτά θεματικά επίπεδα της πλατφόρμας χρησιμοποιούνται και από άλλους φορείς για την ανάπτυξης εφαρμογών, όπως π.χ. η Περιφέρεια Κρήτης.
Φορέας: Αποκεντρωμένη Διοίκηση Κρήτης
Επίπεδο διακυβέρνησης: Περιφερειακό
Τομέας πολιτικής: Δημόσια Διακυβέρνηση
Πεδίο καινοτομίας: Ψηφιακός μετασχηματισμός
Έτος σχεδιασμού καινοτομίας: 2021
Στάδιο καινοτομίας: Διάδοση
Τύπος Καινοτομίας: Σχεδιασμός και παροχή υπηρεσιών
Ωφελούμενοι: Γενικός Πληθυσμός (όλες οι κατηγορίες πολιτών του επιπέδου εφαρμογής της καινοτομίας), Δημόσιοι υπάλληλοι, Δημόσιες οργανώσεις, Επιχειρήσεις, Εκπαιδευτικά ιδρύματα / Πανεπιστήμια, Ειδικές κατηγορίες: Σπουδαστές
Αποτελέσματα (αρ. ωφελ.): Έτος 2022: περίπου 100000 χρήστες της Γεωπύλης
Πηγές Χρηματοδότησης: Από τον προϋπολογισμό του φορέα
Πόσο χρήσιμη βρίσκεις αυτήν την καινοτομία; Πάτησε για να βαθμολογήσεις! Μέση Βαθμολογία 5 / 5. Αριθμός ψήφων: 8 Καμία αξιολόγηση μέχρι στιγμής! Αξιολόγησε αυτήν την καινοτομία. Πες μας τη γνώση σου για τη συγκεκριμένη καλή πρακτική! Βοήθησέ μας να βελτιώσουμε αυτήν την δημοσίευση!