Περιγραφή της Καινοτομίας
Η Μονάδα Πρασίνου αποτελεί ένα πρωτοποριακό για το Ε.Σ.Υ. επανενταξιακό πρόγραμμα του Ψ.Ν.Θ. το οποίο απευθύνεται σε λήπτες υπηρεσιών ψυχικής υγείας. Το πρόγραμμα βασίζεται στην αξιοποίηση του περιβάλλοντος χώρου του Νοσοκομείου και την διατήρησή του ως πνεύμονα πρασίνου στον οικιστικό χώρο της περιοχής. Στο πλαίσιο του προγράμματος αναπτύχθηκαν πρωτοπόρες και καινοτόμες δραστηριότητες για την κοινωνική αποκατάσταση των ψυχικά πασχόντων και οι ασθενείς ασχολούνται με δράσεις, όπως η ανακύκλωση χαρτιού, πλαστικού, μετάλλων κ.λ.π. Μέχρι σήμερα στο πρόγραμμα έχουν συμμετάσχει πάνω από 400 ασθενείς εκ των οποίων οι 33 το 2021. Τα βασικά αποτελέσματα μέχρι σήμερα ήταν η απόκτηση νέων δεξιοτήτων από τους ασθενείς και σε κάποιες περιπτώσεις η επανένταξή στην αγορά εργασίας, καθώς και η συμβολή στην διατήρηση της καλής ψυχικής υγείας τους.
Λόγοι ανάπτυξης της Καινοτομίας
Η καινοτομία αναπτύχθηκε προκειμένου να αντιμετωπίσει τις σημαντικότερες προκλήσεις που εντοπίζονται στην διαχείριση της ψυχικής υγείας, προκειμένου να αποτραπεί η υποτροπή και η εκ νέου εισαγωγή των ασθενών στο νοσοκομείο. Οι βασικοί λόγοι που διαχειρίζεται η καινοτομία είναι: α) Η έλλειψη κοινωνικοποίησης και συλλογικής συνεργασίας των ασθενών β) Η ανάγκη για ανάπτυξη κοινωνικών δεξιοτήτων των ασθενών γ) η επανένταξή τους στην αγορά εργασίας και στην κοινωνία.
Στόχοι της Καινοτομίας
Οι κυριότεροι στόχοι της καινοτομίας «Μονάδα Πρασίνου» είναι: 1) αύξηση του χρόνου δημιουργικής απασχόλησης των ψυχικά πασχόντων , 2) η μείωση του αριθμού επανεισαγωγής ίδιων ασθενών και η αποφυγή υποτροπών, 3) η βελτίωση της κοινωνικής πρόσβασης των ασθενών με νέες κοινωνικές δεξιότητες, 4) η αύξηση δεξιοτήτων για εργασίες και η επανένταξη στην αγορά εργασίας.
Αποτελέσματα της καινοτομίας
Το 2021 απασχολήθηκαν στη Μονάδα 33 άτομα που είχαν νοσηλευτεί στο Νοσοκομείο κατά το παρελθόν και τώρα διαβιούν στην Κοινότητα, είτε σε Μονάδες Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης. Το πρόγραμμα απασχολεί δημιουργικά τους ασθενείς περίπου 4 ώρες την ημέρα, και μέχρι σήμερα βοήθησε 200 ασθενείς να αποκτήσουν νέες δεξιότητες όπως : α) Κοινωνικές δεξιότητες, δεξιότητες επικοινωνίας και συνεργασίας β) Δεξιότητες δημιουργίας κατασκευών, καλλιτεχνικές δεξιότητες Επιπρόσθετα 20 ασθενείς βοηθήθηκαν και εντάχθηκαν στην αγορά εργασίας. Την τρέχουσα χρονική περίοδο βρίσκεται σε εξέλιξη έρευνα, με την οποία εκτιμάται η ακριβής συμβολή του προγράμματος στην μείωση των επανεισαγωγών των ασθενών στο Νοσοκομείο και στην αποφυγή υποτροπών.Η καινοτομία βρίσκεται πλέον στο στάδιο της διάδοσης Στάδιο σχεδιασμού Ο αρχικός σχεδιασμός πραγματοποιήθηκε από υπάλληλο του φορέα, που είναι και ο υπεύθυνος του προγράμματος, με ειδικότητα Δασολόγος- Περιβαλλοντολόγος και έναν υπάλληλο τεχνικής ειδικότητας, χειριστή γεωργικών ελκυστήρων. Για την διαμόρφωση και σωστή λειτουργία των ομάδων εργασίας, στις οποίες συμμετέχουν οι ασθενείς, έχουν πραγματοποιηθεί έρευνες, από ερευνητική ομάδα που αποτελείται από τον υπεύθυνο του φορέα, επαγγελματίες ψυχικής υγείας αλλά και φοιτητές, που έχουν παρουσιαστεί σε συνέδρια. Ενδεικτικά αναφέρονται οι παρακάτω εργασίες στις οποίες στηρίζεται η καινοτομία: • Kinigopoulou V. et all, 2021. Cow manure vermicomposting and an initial assessment of the vermicompost effect on the production of organic early crops vegetables in greenhouse, 8th International Conference on Environmental Management, Engineering, Planning and Economics (CEMEPE 2021) and SECOTOX Conference. • Kontos K. et all, 2021. The effects of horticultural therapy on the functionality of psychotic patients employed in the Green Unit of the Psychiatric Hospital of Thessaloniki Greece, European congress of psychiatry, Florence Italy • Κοντός Κ., 2020. "Η ευεργετική επίδραση της φυτοκομικής θεραπείας στους ασθενείς της Μονάδας Πρασίνου του Ψυχιατρικού Νοσοκομείου Θεσσαλονίκης", 28ο Πανελλήνιο Συνέδριο Ψυχιατρικής 29 Οκτωβρίου – 01 Νοεμβρίου 2020, Θεσσαλονίκη (pp. 118). Το 2021, σχεδιάζεται η δράση «εφαρμογή της κυκλικής οικονομίας, στην ολοκληρωμένη διαχείριση και αξιοποίηση των οργανικών βιοαποβλήτων του Ψ.Ν.Θ.», σε συνεργασία του υπευθύνου του φορέα ειδικότητας Δασολόγος- Περιβαλλοντολόγος με το Τμήμα Αγρονόμων Τοπογράφων του ΑΠΘ καθώς και με το ερευνητικό κέντρο ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ και αφορά:
1) την αξιοποίηση της κοπριάς αγελάδων ως εδαφοβελτιωτικό για την παραγωγή βιολογικών λαχανικών.
2) Συλλογή της φυτικής βιομάζας (κλαδοδέματα, φύλλα, χόρτα, καρπούς δένδρων, άχυρα κ.λπ) από το οικόπεδο του Ψ.Ν.Θ και εφαρμογή κομποστοποίησης στις θερμοκηπιακές εγκαταστάσεις του Ψ.Ν.Θ.
Η διαχείριση της συλλογής (καφέ κάδους) , μεταφοράς στις ειδικές κυψέλες, θα γίνεται από υπεύθυνο της Μονάδας Πρασίνου του Ψ.Ν.Θ. ενώ η ανάλυση και ο έλεγχος ποιότητας από το διαπιστευμένο εργαστήριο του "ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ”. Στάδιο εφαρμογής Κάθε έτος εκδίδεται απόφαση έγκρισης λειτουργίας του προγράμματος αποκατάστασης «Μονάδα Πρασίνου» από το Υπουργείο Υγείας. Για την υλοποίηση, ο φορέας προμηθεύτηκε απαραίτητα πάγια (φορτηγό, μηχανές, κα) και αξιοποιήθηκαν εργαλεία του Νοσοκομείου.
Μετά από εκδήλωση ενδιαφέροντος από ασθενείς, το πρόγραμμα εξέλιξε την λειτουργία του δημιουργώντας ομάδες εργασίας για την ενίσχυση της «εργασιοθεραπείας», δημιουργικής απασχόλησης, εκπαίδευσης και εργασιακών ευκαιριών. Αυτές καθοδηγούνται από τους 2 υπαλλήλους του φορέα που απασχολούνται στο πρόγραμμα (ΠΕ Δασολόγος Περιβαλλοντολόγος και ΔΕ Χειριστής Γεωργικού Ελκυστήρα ). Οι ομάδες εργασίας, αφορούν: ομάδες διαχείρισης προστασίας & ανάπτυξης εξωτερικού περιβάλλοντος χώρου, ανακύκλωσης, παραγωγής προϊόντων, δημιουργικής απασχόλησης, μουσικής, χοροθεραπείας καθώς και υποστηρικτικές ομάδες, όπως ομάδα ψυχοεκπαίδευσης - ψυχοθεραπείας των ασθενών, συμβουλευτικής ενδυνάμωσης & κοινωνικών δεξιοτήτων με κοινωνικούς λειτουργούς, κ.ά. Στάδιο διάδοσης Η καινοτομία διαδίδεται στο εσωτερικό του Φορέα με τη χρήση δικτύων επικοινωνίας, παρουσιάσεων, ενημερωτικών και υπηρεσιακών σημειωμάτων, διανομή έντυπου υλικού κτλ. Επίσης, μέσω της ιστοσελίδας, της χρήσης μέσων κοινωνικής δικτύωσης, των δραστηριοτήτων του Γραφείου Τύπου, της συμμετοχής σε συνέδρια και ημερίδες κ.ά., η καινοτομία διαδίδεται και στο εξωτερικό περιβάλλον της Οργάνωσης. Αξίζει να σημειωθεί ότι η ΜΟΝΑΔΑ ΠΡΑΣΙΝΟΥ- Ψ.Ν.Θ, στα βραβεία του Οργανισμού Healthcare (Business Awards 2021), στα οποία συμμετείχαν Νοσοκομεία, Ιδιωτικές κλινικές και Διαγνωστικά Κέντρα, τιμήθηκε με το βραβείο ΒΡΟΝΖΕ για την κατηγορία «3.4 Περιβαλλοντική ευαισθησία». Συνεργασίες Η Μονάδα Πρασίνου στην διάρκεια της λειτουργίας της συνεργάστηκε με δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς όπως ΟΤΑ, Πανεπιστήμια, (Α.Π.Θ, Τμήμα Ιατρικής, Τμήμα Ψυχολογίας, Σχολή Δασολογίας & Φυσικού Περιβάλλοντος, Σχολή Γεωπονίας, Τμήμα Αγρονόμων Τοπογράφων, Διεθνές Πανεπιστήμιο της Ελλάδος), ΜΜΕ, Σχολεία, Νοσοκομεία, Ιδρύματα & Συλλόγους, για την από κοινού ρύθμιση περιβαλλοντικών θεμάτων και την ανάπτυξη αντίστοιχων κοινών προγραμμάτων. Συχνά τα προγράμματα έχουν ανταποδοτικό χαρακτήρα με δωρεές που συμβάλουν και βελτιώνουν την ποιότητα ζωής των ασθενών που συμμετέχουν στην Μονάδα Πρασίνου. Επίσης, στο πλαίσιο σχεδιασμού της ‘’εφαρμογής της κυκλικής οικονομίας, στην ολοκληρωμένη διαχείριση και αξιοποίηση των οργανικών βιοαποβλήτων του Ψ.Ν.Θ’’ υπήρξε συνεργασία του υπευθύνου του φορέα με το Τμήμα Αγρονόμων Τοπογράφων του ΑΠΘ καθώς και με το ερευνητικό κέντρο ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ. Χρηματοδότηση και κόστος Η χρηματοδότηση της καινοτομίας γίνεται με ίδια μέσα από τον προϋπολογισμό του φορέα.
Επίσης, για τον σχεδιασμό και υλοποίηση της καινοτομίας, απασχολήθηκαν 2 υπάλληλοι του φορέα που υπάγονται απευθείας στην Διοίκηση , με πλήρη απασχόληση .
Για την λειτουργία της καινοτομίας απασχολούνται πλήρως 2 υπάλληλοι των ειδικοτήτων, Δασολόγος- Περιβαλλοντολόγος και Χειριστής Γεωργικού Ελκυστήρα .
Η έλλειψη προσωπικού, μετά από αποχώρηση υπαλλήλων που απασχολούνταν στο πρόγραμμα τα προηγούμενα έτη, είναι η μεγαλύτερη πρόκληση. Η ανάγκη για νέο προσωπικό, και συγκεκριμένα ενός Τεχνολόγου Γεωπονίας και ενός Οδηγού για την αποτελεσματική λειτουργία των ομάδων εργασίας, αντιμετωπίζεται με την υπερωριακή απασχόληση των υπαλλήλων καθώς και με την συμμετοχή προπτυχιακών και μεταπτυχιακών φοιτητών καθώς και εθελοντών μέσω Κοιν.Σ.Επ. ‘’ΑΡΓΩ’’.
Εκτίμηση – περιγραφή για τις αναγκαίες συνθήκες επιτυχίας και βιωσιμότητας της καινοτομίας
Για την αποτελεσματική λειτουργία του προγράμματος απαιτείται η πλήρης απασχόληση 4 υπαλλήλων του φορέα, οι οποίοι θα συντονίζουν τις ομάδες εργασίας. Αναγκαία συνθήκη για την συνέχιση της λειτουργίας και την βιωσιμότητα του προγράμματος είναι η ύπαρξη συγκεκριμένου νομοθετικού πλαισίου που να διασφαλίζει και να κατοχυρώνει την λειτουργία των προγραμμάτων αποκατάστασης. Παράλληλα, είναι απαραίτητη η έγκριση της χρηματοδότησης του προγράμματος με ίδια μέσα του φορέα από το Υπουργείο Υγείας κάθε έτος.
Εμπειρίες, σκέψεις, διαπιστώσεις
Με την συμμετοχή στις ομάδες εργασίας του προγράμματος ενισχύεται η δημιουργικότητα, η κοινωνικοποίηση, η υπεύθυνη και εκούσια απασχόληση, η απόκτηση ομαδικού πνεύματος εργασίας, η ανάπτυξη δεξιοτήτων των ψυχικά πασχόντων. Με τον τρόπο αυτό το πρόγραμμα «Μονάδα Πρασίνου» συμβάλλει στην βελτίωση της ψυχικής υγείας των ασθενών μέσω της ανάπτυξης και διατήρησης ενός θεραπευτικού περιβάλλοντος. Βράβευση καινοτομίας Η ΜΟΝΑΔΑ ΠΡΑΣΙΝΟΥ- Ψ.Ν.Θ, στα βραβεία του Οργανισμού Healthcare (Business Awards 2021), στα οποία συμμετείχαν Νοσοκομεία, Ιδιωτικές κλινικές και Διαγνωστικά Κέντρα, τιμήθηκε με το βραβείο ΒΡΟΝΖΕ για την κατηγορία «3.4 Περιβαλλοντική ευαισθησία», ως πρακτική που συνδυάζει την φροντίδα της ψυχικής υγείας με το περιβάλλον και την κυκλική οικονομία.
Φορέας: Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης, Γ.Ν.Θ. "Γ. Παπανικολάου"
Επίπεδο διακυβέρνησης: Τοπικό
Τομέας πολιτικής: Υγεία
Έτος Σχεδιασμού: 2021 ανασχεδιασμός
Τύπος Καινοτομίας: Σχεδιασμός και ανασχεδιασμός διαδικασιών
Στάδιο Καινοτομίας: Διάδοση
Ωφελούμενοι: Ειδική κατηγορία: Λήπτες υπηρεσιών ψυχικής υγείας
Αριθμός ωφελουμένων: 33 επανενταξιακοί ασθενείς το 2021
Πηγές Χρηματοδότησης: Ίδια μέσα
Βράβευση Καινοτομίας: Healthcare Business Awards 2021
URL: https://mprasinou.psychothes.gr/
Πόσο χρήσιμη βρίσκεις αυτήν την καινοτομία; Πάτησε για να βαθμολογήσεις! Μέση Βαθμολογία 5 / 5. Αριθμός ψήφων: 9 Καμία αξιολόγηση μέχρι στιγμής! Αξιολόγησε αυτήν την καινοτομία. Πες μας τη γνώση σου για τη συγκεκριμένη καλή πρακτική! Βοήθησέ μας να βελτιώσουμε αυτήν την δημοσίευση!