Περιγραφή της Καινοτομίας
Η Σχολική Κοινωνική Υπηρεσία (Σ.Κ.Υ.) έχει ως αρμοδιότητα την ψυχοκοινωνική υποστήριξη της σχολικής κοινότητας και την ευαισθητοποίηση γονέων, μαθητών και εκπαιδευτικών. Στόχος της η άμεση και αποτελεσματική συμβολή στην αντιμετώπιση δυσλειτουργικών καταστάσεων, σε συνεργασία με τους Διευθυντές των σχολικών μονάδων και με την έγγραφη συγκατάθεση των γονέων και κηδεμόνων. Η καινοτόμος δράση έχει ολιστικό χαρακτήρα και αφορά την αξιολόγηση και εκτίμηση των αναγκών, τη συμβουλευτική υποστήριξη γονέων, μαθητών/τριών και εκπαιδευτικών, καθώς και την παραπομπή σε κατάλληλες δομές και υπηρεσίες, όταν αυτό κρίνεται απαραίτητο. Επιπλέον, στο πλαίσιο της δράσης διοργανώνονται δράσεις – ομιλίες με συγκεκριμένη θεματολογία, με απώτερο σκοπό την ευαισθητοποίηση της σχολικής κοινότητας.
Λόγοι ανάπτυξης της Καινοτομίας
Το Πρόγραμμα της Σχολικής Κοινωνικής Υπηρεσίας αναπτύχθηκε ακριβώς για να ανταποκριθεί στις ανάγκες των νοικοκυριών με παιδιά που βρίσκονται σε ανάγκη και συνεργάζεται με άλλες υπηρεσίες του Δήμου. Συγκεκριμένα, έχει παρατηρηθεί πως σε κάποιες οικογένειες στις οποίες δεν καλύπτονται επαρκώς οι υλικές, συναισθηματικές και κοινωνικές ανάγκες, τα μέλη της οικογένειας ενδέχεται να αντιμετωπίζουν και άλλου είδους δυσκολίες (π.χ. άγχος, ματαίωση, ανεργία, στρεσογόνες καταστάσεις λόγω διαζυγίου, απώλειας, συχνών μετακινήσεων, κ.α). Οι εν λόγω δυσκολίες, έχει διαπιστωθεί πως αντανακλώνται στις σχέσεις τόσο εντός του οικογενειακού συστήματος (π.χ. συγκρουσιακές σχέσεις μεταξύ γονέα-παιδιού, συζύγων, αδερφών, αντιδραστική συμπεριφορά ανηλίκων, κ.α.), όσο και στο σχολικό περιβάλλον (δυσκολίες προσαρμογής στο σχολείο, σχολική άρνηση παιδιού, συγκρουσιακή σχέση μεταξύ εκπαιδευτικού – μαθητή, συμμαθητών, κ.α.). Επιπλέον, η διαπιστωμένη έλλειψη υποδομών, αλλά και ανάγκη για βελτίωση της συνεργασίας μεταξύ υφιστάμενων δομών, συνέβαλλαν στην ανάπτυξη του Προγράμματος της Σχολικής Κοινωνικής Υπηρεσίας.
Στόχοι της Καινοτομίας
Στόχος της καινοτομίας είναι η προσέγγιση της σχολικής κοινότητας ως ένα σύνθετο κοινωνικό σύστημα αλληλοσυνδεόμενων σχέσεων με άλλα υποσυστήματα, που αλληλεπιδρούν μεταξύ τους, επιδιώκοντας την ολιστική πλαισίωση και υποστήριξή της. Επιπλέον επιτυγχάνεται η διασύνδεση των ωφελούμενων με την Κοινωνική Υπηρεσία του Δήμου, καθώς και τις παρεχόμενες δομές και υπηρεσίες της. Σύμφωνα με αυτήν την οπτική, στόχος της Σχολικής Κοινωνικής Υπηρεσίας είναι η ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής, καθώς και η ευαισθητοποίηση της σχολικής κοινότητας σε θέματα ψυχικής υγείας.
Αποτελέσματα της καινοτομίας
Στο πρόγραμμα “Χτίζοντας Γέφυρες μεταξύ Σχολείου και Οικογένειας”, μέχρι το τέλος του 2021 εξυπηρετούνταν από τη Σχολική Κοινωνική Υπηρεσία 250 οικογένειες, λαμβάνοντας ψυχοκοινωνική υποστήριξη. Η δράση της Σχολικής Κοινωνικής Υπηρεσίας αξιολογείται από τους λήπτες των υπηρεσιών της (εκπαιδευτικούς, γονείς, μαθητές) μέσω σύντομων ερωτηματολογίων. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της αξιολόγησης, η πλειοψηφία των ληπτών (περίπου 57%) κάνει χρήση των υπηρεσιών του Προγράμματος τουλάχιστον μια φορά ανά 15 ημέρες. Ακόμα, η συντριπτική πλειοψηφία (90%) των χρηστών δηλώνει ότι είναι αρκετά έως πολύ ικανοποιημένη από τη χρήση των υπηρεσιών, ενώ περίπου το ίδιο ποσοστό (89%) αξιολογεί την ευκολία πρόσβασης σε αυτές από αρκετά έως πολύ μεγάλη και είναι πρόθυμο να παραπέμψει άλλους ενδιαφερόμενους στην χρήση του Προγράμματος.Η καινοτομία βρίσκεται πλέον στο στάδιο της διάδοσης
Στάδιο σχεδιασμού
Η Σχολική Κοινωνική Υπηρεσία σχεδιάστηκε με πρωτοβουλία του Τμήματος Κοινωνικής Πολιτικής του Δήμου Νέας Σμύρνης. Στο στάδιο του σχεδιασμού δημιουργήθηκε ομάδα υλοποίησης της δράσης, που αποτελείται από έναν Π.Ε. Ψυχολόγο, δύο Τ.Ε. Κοινωνικούς Λειτουργούς και έναν Δ.Ε. Γενικών Καθηκόντων, ενώ εποπτεύεται από τη διεπιστημονική ομάδα του εν λόγω τμήματος. Συστάθηκε κατόπιν έγκρισης του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Νέας Σμύρνης (Αρ. Απόφασης: 194/2016) από το πρακτικό της υπ’ αριθ. 9ης /5-7-2016. Στάδιο εφαρμογής Το στάδιο της εφαρμογής περιλαμβάνει τη λήψη και την καταγραφή του αρχικού αιτήματος, είτε από τις σχολικές μονάδες (π.χ. διευθυντές, εκπαιδευτικοί, κα.), είτε από την οικογένεια (π.χ. γονείς, μαθητής). Επιπλέον, απαιτείται η έγγραφη συγκατάθεση των γονέων και κηδεμόνων, προκειμένου να διερευνηθούν και να αξιολογηθούν οι ανάγκες των ενδιαφερομένων και να διαμορφωθεί στη συνέχεια, ένα νέο αίτημα με συγκεκριμένη στοχοθεσία. Κατόπιν, στα πλαίσια του σταδίου εφαρμογής, ορίζεται και σχεδιάζεται από κοινού και σε συνεργασία με τα εμπλεκόμενα μέρη, ένας εξατομικευμένος τρόπος παρέμβασης ανάλογα με τις ανάγκες της οικογένειας (π.χ. συμβουλευτική γονέων/ανηλίκων/εκπαιδευτικών, διασύνδεση με δομές και υπηρεσίες, ημερίδες/βιωματικές ομάδες σε σχολεία, κ.α.). Στάδιο διάδοσης Η καινοτομία διαδίδεται στο εσωτερικό και εξωτερικό του φορέα, μέσω της ιστοσελίδας του φορέα, παρουσιάσεων, έντυπου υλικού και ενημερωτικών - υπηρεσιακών σημειωμάτων, συνεδρίων και εκδηλώσεων κτλ.
Συνεργασίες
Κατά το σχεδιασμό και την εφαρμογή του Προγράμματος υπήρξε συνεργασία εντός και εκτός του φορέα. Εντός του φορέα συστάθηκε ομάδα εργασίας ενώ επίσης ο Δήμος συνεργάστηκε με τα Γραφεία Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, τα Σχολεία Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, καθώς και την Κοινωνική Συνεταιριστική Επιχείρηση ΔΗΜΑΡΕΤΗ. Στο στάδιο του σχεδιασμού, πραγματοποιήθηκαν συναντήσεις με τους αρμόδιους φορείς που απαρτίζουν τη σχολική κοινότητα, με σκοπό την καταγραφή αιτημάτων για την επικείμενη σύσταση και λειτουργία της Σχολικής Κοινωνικής Υπηρεσίας. Κατόπιν, διεξήχθη έρευνα μέσω ερωτηματολογίων, για τη διερεύνηση και καταγραφή συχνά εμφανιζόμενων καταστάσεων στο σχολικό περιβάλλον. Από τα ευρήματα προέκυψε η αναγκαιότητα σύστασης της Σχολικής Κοινωνικής Υπηρεσίας, η οποία πήρε έγκριση από το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Νέας Σμύρνης.
Χρηματοδότηση και κόστος Η χρηματοδότηση της δράσης πραγματοποιείται από εθνικούς πόρους και από τον προϋπολογισμό του φορέα. Όσον αφορά το κόστος εργασίας, στη φάση σχεδιασμού της καινοτομίας απασχολήθηκαν 4 υπάλληλοι του φορέα για διάστημα 6 μηνών. Για την εφαρμογή της καινοτομίας απασχολούνται με πλήρη απασχόληση 4 υπάλληλοι του φορέα των παρακάτω ειδικοτήτων 1 Π.Ε. ειδικότητας Ψυχολόγου, 2 Τ.Ε. ειδικότητας Κοινωνικού Λειτουργού και 1 Δ.Ε. ειδικότητας Γενικών Καθηκόντων.
Δεδομένου του καινοτόμου στοιχείου που περιλαμβάνει το πρόγραμμα, χρειάστηκε χρόνος προκειμένου να συστηθεί η Σχολική Κοινωνική Υπηρεσία στη σχολική κοινότητα, να δικτυωθεί με την οικογένεια και να χτιστεί ένα κλίμα αμοιβαίας συνεργασίας και εμπιστοσύνης. Ακόμη, χρειάστηκε χρόνος προκειμένου οι εμπλεκόμενοι φορείς να βρεθούν σε ανοιχτή γραμμή συνεννόησης και επικοινωνίας, ώστε να λειτουργούν συμπληρωματικά, συντονισμένοι ο ένας στις ανάγκες του άλλου.
Εκτίμηση – περιγραφή για τις αναγκαίες συνθήκες επιτυχίας και βιωσιμότητας της καινοτομίας
Η διάθεση συνεργασίας και ανάπτυξης του Προγράμματος από μέρους της ομάδας δράσης του έργου, συνέβαλλε σε σημαντικό βαθμό στην ανάπτυξή της. Επιπλέον, το γεγονός ότι βρίσκεται κάτω από την επίβλεψη του Τμήματος Κοινωνικής Πολιτικής του Δήμου Νέας Σμύρνης, λειτούργησε βοηθητικά για την δικτύωση των ωφελούμενων μέσα από την άμεση πρόσβαση σε Προγράμματα και Υπηρεσίες που παρέχει ο Δήμος Νέας Σμύρνης. Ακόμη, η αμφίδρομη επικοινωνία που υπήρχε με την Διεπιστημονική ομάδα της Κοινωνικής Υπηρεσίας, σε σταθερή βάση, μέσα από την εποπτεία και την επιστημονική συμβολή και άλλων επαγγελματιών ψυχικής υγείας, συνέβαλλε σε μια πιο ολοκληρωμένη και διευρυμένη εκτίμηση και υποστήριξη της εκάστοτε περίπτωσης.
Εμπειρίες, σκέψεις, διαπιστώσεις
Η εφαρμογή της καινοτομίας έφερε αντιμέτωπη τη Σχολική Κοινωνική Υπηρεσία με μια πληθώρα περιπτώσεων και αναγκών, δεδομένης της ποικιλομορφίας που χαρακτηρίζει την ομάδα στόχου. Συγκεκριμένα, η ομάδα δράσης βρέθηκε αντιμέτωπη με ανάγκες διαφορετικών ηλικιακών ομάδων (εκπαιδευτικών, γονέων, μαθητών, κ.α.), ενώ υπήρχε η ανάγκη γεφύρωσης τους χάσματος επικοινωνίας και η ενίσχυση συνεργασίας των εμπλεκόμενων μερών. Ακόμη, η συνεργασία της Σχολικής Κοινωνικής Υπηρεσίας με τη Διεπιστημονική ομάδα της Κοινωνικής Υπηρεσίας του Δήμου Νέας Σμύρνης, έπαιξε σημαντικό ρόλο τόσο στην επαγγελματική όσο και στην προσωπική ανάπτυξη των μελών της ομάδας δράσης.
Φορέας: Δήμος Νέας Σμύρνης
Επίπεδο διακυβέρνησης: Τοπικό
Τομέας πολιτικής: Κοινωνική πρόνοια και προστασία
Πεδίο καινοτομίας: Μείωση των κοινωνικών αποκλεισμών
Έτος: 2016
Τύπος Καινοτομίας: Κοινωνική Καινοτομία
Στάδιο Καινοτομίας: Διάδοση
Ωφελούμενοι: Οικογένειες, Ομάδες χαμηλού εισοδήματος
Αριθμός ωφελουμένων: 250 οικογένειες στο σύνολο
Πηγές Χρηματοδότησης: Εθνικοί πόροι, προϋπολογισμός φορέα
URL: https://neasmyrni.gr/programmata-koinonikis-merimnas/sxolii-koinwniki-yphresia/
Πόσο χρήσιμη βρίσκεις αυτήν την καινοτομία; Πάτησε για να βαθμολογήσεις! Μέση Βαθμολογία 5 / 5. Αριθμός ψήφων: 1 Καμία αξιολόγηση μέχρι στιγμής! Αξιολόγησε αυτήν την καινοτομία. Πες μας τη γνώση σου για τη συγκεκριμένη καλή πρακτική! Βοήθησέ μας να βελτιώσουμε αυτήν την δημοσίευση!