Το Σύστημα Ηλεκτρονικής Προέγκρισης Φαρμάκων (Σ.Η.Π.) αποτελεί καινοτομία του Εθνικού Οργανισμού Παροχής Υπηρεσιών Υγείας (Ε.Ο.Π.Υ.Υ.) και αφορά στη διαδικασία ελέγχου σύμφωνα με την οποία οι γιατροί και οι πάροχοι υγειονομικής περίθαλψης λαμβάνουν εκ των προτέρων έγκριση για συγκεκριμένη θεραπεία, η οποία πληροί τις προϋποθέσεις αποζημίωσης από τον Ε.Ο.Π.Υ.Υ.. Στη συνολική διαδικασία συμμετέχουν ο Εθνικός Οργανισμός Φαρμάκων (Ε.Ο.Φ.) και ο Ε.Ο.Π.Υ.Υ. με εκτελεστικό ρόλο και διαχειριστικό ρόλο αντίστοιχα, καθώς και γνωμοδοτούντες ιατροί οι οποίοι ορίζονται με Υπουργική Απόφαση. Επίσης, με τη χρήση ηλεκτρονικής πλατφόρμας καταχωρούνται και αξιολογούνται αιτήματα για θεραπείες που αφορούν σε φάρμακα: υψηλού κόστους, εκτός εγκεκριμένων ενδείξεων, εξωτερικού, πρώιμης πρόσβασης ή εκτός Θετικού Καταλόγου.
Το Σ.Η.Π. έχει τεθεί σε πλήρη λειτουργία από το 2018 έως και σήμερα και το βασικό αποτέλεσμα είναι η διασφάλιση της απρόσκοπτης πρόσβασης των ασθενών στην απαραίτητη και κατάλληλη θεραπευτική αγωγή. Παράλληλα, η πλατφόρμα μπορεί να λειτουργήσει και ως μητρώο προσφέροντας σημαντικά real data, εφόσον υλοποιηθεί η διασύνδεση των ηλεκτρονικών υπηρεσιών υγείας. Με τη λειτουργία του καταργήθηκε το προγενέστερο σύστημα προέγκρισης, σύμφωνα με το οποίο ο ασθενής προσερχόταν με έντυπα όλα τα απαραίτητα δικαιολογητικά σε διαφορετικά σημεία όπου είχαν την έδρα τους οι αντίστοιχες επιτροπές, ώστε να αξιολογηθεί η αιτούμενη θεραπεία.
Η καινοτομία αφορά σε ευρεία κλίμακα ασθενών περιλαμβάνοντας: ασφαλισμένους Ε.Ο.Π.Υ.Υ., άλλων ταμείων μόνο για τα φάρμακα εκτός εγκεκριμένων ενδείξεων, ασθενείς με Προσωρινό Αριθμό Ασφάλισης και Υγειονομικής Περίθαλψης Αλλοδαπού (Π.Α.Α.Υ.Π.Α.) ή Ευρωπαϊκή Κάρτα και ανασφάλιστους. Στοχεύει στη διευκόλυνση της πρόσβασης των ασθενών στην απαραίτητη θεραπεία και στον περιορισμό της φαρμακευτικής δαπάνης. Η πρωτοπορία της αφορά στην ανάπτυξη και διάθεση ελλιπών μέχρι σήμερα τεχνολογιών που υποστηρίζουν ιατρικές αποφάσεις για την παροχή ποιοτικής φροντίδας, κάτι που αποτελεί πρωταρχικό στόχο των υπευθύνων χάραξης πολιτικών υγείας. Ακόμα, σημειώνεται ότι δεν υπάρχει κανένα παρόμοιο σύστημα προέγκρισης φαρμάκων σε άλλο ασφαλιστικό φορέα στη χώρα.
64.167 ασθενείς για το έτος 2022 (εγκριτικές αποφάσεις με βάση τα διακριτά ΑΜΚΑ), 76.062 ασθενείς για το έτος 2023 (εγκριτικές αποφάσεις με βάση τα διακριτά ΑΜΚΑ)
1) Η συμμόρφωση με την εφαρμογή του Νόμου 4512/2018 (ΦΕΚ Α’5/17.01.2018 (άρθρα 265-270)) σύμφωνα με τα οποία δημιουργείται στον Ε.Ο.Π.Υ.Υ. ενιαίο Σύστημα Ηλεκτρονικής Προέγκρισης (Σ.Η.Π.), μέσω του οποίου θα γίνεται η ηλεκτρονική διαχείριση και η εξέταση των αιτημάτων σχετικά με την αναγκαιότητα αποζημίωσης φαρμάκων για τις οποίες λαμβάνει απόφαση ο Ε.Ο.Π.Υ.Υ.,
2) Η βελτίωση της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών, διασφαλίζοντας ότι η φαρμακευτική θεραπεία που θα λάβει ο ασθενής είναι ιατρικά απαραίτητη, κλινικά κατάλληλη και ευθυγραμμίζεται με τις τεκμηριωμένες κατευθυντήριες οδηγίες,
3) Η αποτελεσματική διαχείριση του κόστους συνταγογραφούμενων φαρμάκων, διασφαλίζοντας την κατάλληλη χρήση των φαρμάκων και ελαχιστοποιώντας τις επιβλαβείς αλληλεπιδράσεις, τα ανεπιθύμητα συμβάντα ή/και τη χρήση εκτός ένδειξης για διαγνώσεις που δεν έχουν στοιχεία που να υποστηρίζουν τη χρήση,
4) Κατάργηση του προγενέστερου συστήματος προέγκρισης όπου ο ασθενής ερχόταν με όλα τα απαραίτητα δικαιολογητικά σε διαφορετικά σημεία όπου είχαν την έδρα τους οι αντίστοιχες επιτροπές, ώστε να αξιολογηθεί η αιτούμενη θεραπεία από συγκεκριμένη επιτροπή που περιλάμβανε ιατρούς του Ε.Σ.Υ. και του Ε.Ο.Π.Υ.Υ..
Η καινοτομία εφαρμόζεται με την είσοδο του θεράποντος ιατρού στο Σ.Η.Π. και την υποβολή σχετικού αιτήματος φαρμακευτικής θεραπείας στην κατάλληλη κατηγορία. Αυτόματα το αίτημα περνάει στα επιμέρους στάδια αξιολόγησης: γνωμοδότηση από Ε.Ο.Φ. (όπου αυτό απαιτείται) και γνωμοδότηση ελεγκτών ιατρών οι οποίοι προβαίνουν σε έγκριση του αιτήματος βάσει της τεκμηρίωσης της ιατρικής αναγκαιότητας ή σε αιτιολογημένη απόρριψή της. Στο τελικό στάδιο, οι αποφάσεις βάσει των γνωμοδοτήσεων των ελεγκτών ενημερώνονται στη βάση του Σ.Η.Π. από το προσωπικού του Ε.Ο.Π.Υ.Υ. ώστε η απάντηση να αποσταλεί στο θεράποντα ηλεκτρονικά.
Πριν από την έναρξη υλοποίησης της καινοτομίας δεν τέθηκαν ποσοτικοί στόχοι, ωστόσο κύριος στόχος του Σ.Η.Π. είναι να βελτιώσει την αποτελεσματικότητα της χρήσης των φαρμάκων, μέσω της ικανοποίησης των εξής παραμέτρων:
8. σχέση κόστους αποτελεσματικότητας και αξίας.
Για το σχεδιασμό και τη συνολική εφαρμογή της πλατφόρμας απασχολήθηκαν 2 φαρμακοποιοί και 2 προγραμματιστές για χρονικό διάστημα 4 μηνών, οι οποίοι συνεργάστηκαν σε κάθε στάδιο της καινοτομίας. Για την παροχή της καινοτομίας εργάζονται συνολικά 19 υπάλληλοι της Δ/νσης Φαρμάκου και συγκεκριμένα 2 διοικητικοί, 2 βοηθοί φαρμακείου και 15 φαρμακοποιοί, σε καθημερινή βάση για 8 ώρες, ήτοι 160 ώρες μηνιαίως. Στη διαδικασία συμμετέχουν συνολικά 527 ελεγκτές ιατροί, οι οποίοι δεν ανήκουν στο φορέα και ορίζονται από το Υπουργείο Υγείας. Επιπλέον, στη διαδικασία συμμετέχει τμήμα τεχνικής υποστήριξης που ανήκει στο φορέα και απασχολεί κατά βάση 3 υπαλλήλους του με καθημερινή απασχόληση σε περίπτωση που χρειαστεί η συνδρομή τους. Εκτιμάται ότι το μέσο κόστος για τη δημιουργία της πλατφόρμας του Σ.Η.Π. έως και σήμερα (συμπεριλαμβανομένων των τεχνικών βελτιώσεων και τροποποιήσεων της πλατφόρμας) αγγίζει τα 250.000€.
Στην αρχική φάση σχεδιασμού, απαιτήθηκε η συνεργασία με εξωτερικούς φορείς με σκοπό το σχεδιασμό και την υλοποίηση των τεχνικών προδιαγραφών της πλατφόρμας. Η εξειδικευμένη ομάδα τεχνικής υπηρεσίας ολοκλήρωσε το σχεδιασμό και εφάρμοσε τις απαραίτητες οδηγίες από τους διαχειριστές της καινοτομίας. Στη συνέχεια υπήρχε ακάλυπτη ανάγκη για επιστημονικό προσωπικό, και ως εκ τούτου ο Οργανισμός προχώρησε σε άμεσες προσλήψεις με σκοπό την εκπαίδευση των υπαλλήλων πάνω στο αντικείμενο. Μέσω της κατάρτισης του προσωπικού εξασφαλίστηκε η άμεση και πλήρης παροχή των απαραίτητων υπηρεσιών προς τους θεράποντες ιατρούς με σκοπό την εξοικείωσή τους με το νέο ηλεκτρονικό σύστημα και την προσαρμογή τους στις νέες και εξειδικευμένες απαιτήσεις.
Κατά τη διάρκεια της αρχικής εφαρμογής του Σ.Η.Π., προέκυψαν περαιτέρω απαιτήσεις όσον αφορά στη μεθοδολογία καταχώρησης των σχετικών αιτημάτων τόσο σε τεχνικό όσο και σε κλινικό επίπεδο. Ως εκ τούτου, αναζητήθηκαν εξωτερικοί εταίροι, όπως ιατρικές εταιρείες ή θεράποντες ιατροί του Ε.Σ.Υ., με σκοπό τη διαμόρφωση ειδικών κλινικών προτύπων βάσει της αιτούμενης φαρμακευτικής θεραπείας ή κατηγορίας (π.χ. Συνεργασία με Ε.Ο.Π.Ε. για ογκολογικούς ασθενείς).
Η καινοτομία εφαρμόζεται με την είσοδο του θεράποντος ιατρού στο Σ.Η.Π. και την υποβολή σχετικού αιτήματος φαρμακευτικής θεραπείας στην κατάλληλη κατηγορία. Αυτόματα το αίτημα περνάει στα επιμέρους στάδια αξιολόγησης: γνωμοδότηση από Ε.Ο.Φ. (όπου αυτό απαιτείται) και γνωμοδότηση ελεγκτών ιατρών οι οποίοι προβαίνουν σε έγκριση του αιτήματος βάσει της τεκμηρίωσης της ιατρικής αναγκαιότητας ή σε αιτιολογημένη απόρριψή της. Στο τελικό στάδιο, οι αποφάσεις βάσει των γνωμοδοτήσεων των ελεγκτών ενημερώνονται στη βάση του Σ.Η.Π. από το προσωπικού του Ε.Ο.Π.Υ.Υ. ώστε η απάντηση να αποσταλεί στο θεράποντα ηλεκτρονικά.
Ο φορέας προχώρησε σε συνεργασία με εξωτερικούς εταίρους, όπως ιατρικές εταιρείες ή θεράποντες ιατρούς του Ε.Σ.Υ., με σκοπό τη διαμόρφωση ειδικών κλινικών προτύπων βάσει της αιτούμενης φαρμακευτικής θεραπείας ή κατηγορίας (π.χ. Συνεργασία με Ε.Ο.Π.Ε. για ογκολογικούς ασθενείς).
Παρά την εξοικονόμηση πόρων, η προέγκριση είναι χρονοβόρα, καθώς απαιτείται πλήρης ιατρική τεκμηρίωση και αξιολόγηση από τους ελεγκτές, παρατείνοντας το χρόνο αναμονής των ασθενών. Όσον αφορά στη διαχείριση, κυριότερες προκλήσεις αποτελούν η ενίσχυση καταλόγου γνωμοδοτούντων, η άμεση επικοινωνία με θεράποντα ή ασθενή καθώς και η εφαρμογή αυτοματοποιημένων διαδικασιών (συνέχιση θεραπείας χωρίς να απαιτείται έλεγχος για την περίοδο της πανδημίας COVID19).
Ευελιξία του συστήματος ώστε να είναι εφικτή και άμεση η εναρμόνισή του τόσο με τις εκάστοτε ανάγκες των ασθενών (π.χ. πανδημία COVID-19) όσο και με τους στρατηγικούς στόχους που έχουν τεθεί.
o Διαρκής εκπαίδευση του προσωπικού που υποστηρίζει την πλατφόρμα,
o Άμεση ενημέρωση των γνωμοδοτούντων ιατρών σχετικά με νεότερα κλινικά δεδομένα που αφορούν στα φάρμακα,
o Διαμόρφωση των Ερωτηματολογίων των φαρμάκων που αναρτώνται εντός της πλατφόρμας και τα οποία καλούνται να συμπληρώσουν οι θεράποντες ιατροί κατά την υποβολή του αιτήματος, ώστε να περιλαμβάνει υποχρεωτικά όλα τα απαραίτητα πεδία με τα αντίστοιχα κλινικά και βιβλιογραφικά δεδομένα προς τεκμηρίωση της ιατρικής αναγκαιότητας. Ως εκ τούτου, περιορίζονται οι πιθανότητες απόρριψης του αιτήματος λόγω έλλειψης τεκμηρίων,
o Άμεση υποστήριξη των χρηστών των παρεχόμενων υπηρεσιών (π.χ. παροχή διευκρινίσεων, καθοδήγηση σχετικά με το πώς οι ίδιοι δύνανται να παρακολουθούν την πορεία των αιτημάτων που καταχωρούνται από το θεράποντα ιατρό τους), με σκοπό την επίλυση τυχόν αντιδράσεων που προκύπτουν από τους ασθενείς,
o Διατήρηση της διαφάνειας και της αμερόληπτης κρίσης των γνωμοδοτούντων ιατρών κατά την αξιολόγηση των αιτημάτων (εφαρμογή των οδηγιών του Υπευθύνου προστασίας προσωπικών δεδομένων).
Το Σύστημα Ηλεκτρονικής Προέγκρισης Φαρμάκων (Σ.Η.Π.) του Ε.Ο.Π.Υ.Υ. αποτελεί μία εξωτερική εφαρμογή με στόχο την παροχή υπηρεσιών υγείας στους χρήστες και συγκεκριμένα αφορά στην πρόσβαση των ασθενών στην απαραίτητη και κατάλληλη θεραπευτική αγωγή. Καθώς η καινοτομία του Σ.Η.Π. δύναται να λειτουργήσει και ως πηγή κλινικών και οικονομικών δεδομένων, αποτελεί σημαντικό εργαλείο για τη λήψη αποφάσεων πολιτικών υγείας που αφορούν τόσο στη διαχείριση ανθρώπινων και οικονομικών πόρων όσο και στην εφαρμογή κατάλληλων μέτρων βελτίωσης της υγειονομικής περίθαλψης, ανάλογα με τις παρατηρούμενες ανάγκες.
Το επίπεδο της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών είναι σημαντικά υψηλό και μέσω των συνεχών βελτιώσεων και απλοποιήσεων που εφαρμόζονται, το Σ.Η.Π. εξελίσσεται και γίνεται πιο εύχρηστο και προσιτό τόσο ως προς τους ιατρούς όσο και προς τους διαχειριστές της πλατφόρμας. Η εξασφάλιση της πρόσβασης των ασθενών (απευθύνεται στο γενικό πληθυσμό) στην κατάλληλη και εξατομικευμένη θεραπευτική αγωγή, αποτελεί τον πιο σημαντικό στόχο της λειτουργίας του Σ.Η.Π. και θέτει το κέντρο των πολιτικών αποφάσεων που αφορούν την υγεία τον ίδιο τον ασθενή (ανθρωποκεντρικός χαρακτήρας).
Παράλληλα, μέσω της καταγραφής των κλινικών και φαρμακευτικών δεδομένων που δύνανται να συλλεχθούν από την πλατφόρμα, παρέχεται η δυνατότητα παρακολούθησης της φαρμακευτικής δαπάνης, των ακάλυπτων θεραπευτικών αναγκών που τυχόν παρατηρούνται ανά νόσημα, και της σχέσης κόστους-αποτελεσματικότητας ανά φαρμακευτική κατηγορία.
Αποτελεί την μόνη πηγή ελέγχου, ηλεκτρονικής μορφής, της πορείας της ανταπόκρισης των ασθενών σε φάρμακα που έχουν ενταχθεί στον κατάλογο αποζημιούμενων φαρμάκων, σε καινοτόμες θεραπείας που εφαρμόζονται στη χώρα μας, σε φάρμακα που εισάγοντα από το εξωτερικό και δεν κυκλοφορούν στην Ελλάδα καθώς και σε θεραπείες που χορηγούνται εκτός των επίσημων ενδείξεών τους βάσει νεότερης βιβλιογραφίας.
Κατά τη τρέχουσα περίοδο, το Σ.Η.Π. εφαρμόζεται σε εγχώρια κλίμακα και η Δ/νση Φαρμάκου που διαχειρίζεται την πλατφόρμα βρίσκεται σε διαρκής συνεργασία με το Υπουργείο Υγείας ώστε να ενημερώνει τους αρμόδιους σχετικά με τις ανάγκες των ασθενών που προκύπτουν από τα δεδομένα, με σκοπό τη λήψη των κατάλληλων στρατηγικών αποφάσεων πολιτικής υγείας.
Τέλος, το Σ.Η.Π. θεωρείται πηγή real – word data και ως εκ τούτου οι προδιαγραφές του δύνανται να εφαρμοστούν και σε διεθνές επίπεδο ώστε να τεθεί κοινός κώδικας ανταλλαγής δεδομένων και πρακτικών που σχετίζονται με υψηλής ποιότητας παροχές υγείας, καθώς και πληροφορίες για το καθεστώς και τις πρακτικές αποζημίωσης φαρμακευτικών προϊόντων στα άλλη κράτη.
Yποστήριξη της ανάπτυξης καινοτομίας στην ελληνική δημόσια διοίκηση μέσω της δημιουργίας ενός δυναμικού οικοσυστήματος.
Ο ιστότοπός μας χρησιμοποιεί cookies για να διασφαλίσει την καλύτερη δυνατή εμπειρία πλοήγησης και την εξατομίκευση του περιεχομένου.