Η καινοτομία του Γενικού Νοσοκομείου Ασκληπιείο Βούλας (Γ.Ν. Ασκληπιείο Βούλας) αφορά στην ανάπτυξη ηλεκτρονικής υπηρεσίας παροχής υπηρεσιών καρδιαγγειακής αποκατάστασης σε ασθενείς από απόσταση. Συγκεκριμένα, πρόκειται για την ανάπτυξη και εφαρμογή ενός ειδικού λογισμικού για τις ανάγκες καταγραφής και εξατομικευμένης παρακολούθησης από απόσταση της θεραπευτικής άσκησης που χρειάζεται να εκτελούν οι ασθενείς που πάσχουν από καρδιαγγειακό νόσημα και χρήζουν καρδιακής αποκατάστασης. Μέχρι σήμερα, η συνταγογράφηση θεραπευτικής άσκησης και η παρακολούθηση της εκτέλεσής της πραγματοποιούνταν αποκλειστικά στο χώρο του Νοσοκομείου.
Τα καρδιαγγειακά νοσήματα αποτελούν την πρώτη αιτία θανάτου παγκοσμίως με σημαντική οικονομική επιβάρυνση στα συστήματα υγείας. Η καρδιακή αποκατάσταση με βάση την άσκηση αποτελεί ισχυρή σύσταση στην διαχείριση ασθενών με καρδιακά προβλήματα επιφέροντας σημαντικό οικονομικό όφελος στα συστήματα υγείας κυρίως λόγω της μείωσης των νοσηλειών.
Η λειτουργία της ηλεκτρονικής υπηρεσίας τηλεαποκατάστασης δίνει τη δυνατότητα υλοποίησης της αναγκαίας φάσης ΙΙ της καρδιακής αποκατάστασης (επιβλεπόμενη άσκηση σε οργανωμένο κέντρο) σε Νοσοκομεία που δεν μπορούν να παρέχουν την υπηρεσία σε ασθενείς δια ζώσης. Η φάση ΙΙ της καρδιακής αποκατάστασης περιλαμβάνει επιβλεπόμενη θεραπευτική άσκηση και συμβουλευτική σε οργανωμένο κέντρο, απαραίτητη για επίτευξη προσαρμογών στο καρδιαγγειακό σύστημα με στόχο τη βελτίωση της λειτουργικότητας και τη ποιότητα ζωής των καρδιοπαθών, τη μείωση επανανοσηλειών και του κόστους διαχείρισης των καρδιαγγειακών νοσημάτων. Επιπλέον η φάση ΙΙ είναι αναγκαία για τη συμμόρφωση με τη φαρμακευτική αγωγή και τον υγιεινό τρόπο ζωής ώστε να αποφευχθεί επόμενο καρδιακό επεισόδιο και επιδείνωση της υγείας των ασθενών με καρδιαγγειακά νοσήματα.
Ωστόσο, εκτός από τη δευτερογενή πρόληψη, δηλαδή την αντιμετώπιση της καρδιαγγειακής ασθένειας μετά τον εντοπισμό της, το πρόγραμμα μπορεί επίσης να συνεισφέρει σημαντικά και στην πρωτογενή πρόληψη των καρδιοπαθειών σε άτομα με παράγοντες κινδύνου (υπέρταση, σακχαρώδης διαβήτης) πριν εκδηλωθεί η καρδιαγγειακή ασθένεια.
Η ανάπτυξη της καινοτόμου ηλεκτρονικής υπηρεσίας διασφαλίζει την καρδιαγγειακή αποκατάσταση σε πραγματικό χρόνο με ελάχιστο κόστος σε δομές που δεν μπορούν να αναπτύξουν τη συγκεκριμένη υπηρεσία. Ακόμα, μέσα από τη λεπτομερή καταγραφή στοιχείων σχετικά με τα περιστατικά νοσηλείας θα συμβάλλει και στη συγκέντρωση επιδημιολογικών δεδομένων χρήσιμων για το σχεδιασμό και την υλοποίηση καλύτερων κυβερνητικών πολιτικών και υπηρεσιών.
Το στάδιο του σχεδιασμού έχει ολοκληρωθεί και έχει ήδη αναπτυχθεί το λογισμικό της ηλεκτρονικής υπηρεσίας. Η καινοτομία μπορεί να διαδοθεί σε όλα τα νοσοκομεία που δεν έχουν δυνατότητα να παρέχουν δια ζώσης καρδιακή αποκατάσταση.
400 ασθενείς με καρδιαγγειακά νοσήματα ετησίως κατ’ εκτίμηση
Οι λόγοι που οδήγησαν στην ανάπτυξη της καινοτομίας είναι:
- η έλλειψη οργανωμένων κέντρων αποκατάστασης και η απουσία κατάλληλα εξοπλισμένων χώρων στις δημόσιες δομές καθιστούν εξαιρετικά δύσκολη τη δια ζώσης παροχή εξειδικευμένων υπηρεσιών στις δημόσιες δομές. Η παροχή υπηρεσιών καρδιακής αποκατάστασης από απόσταση αποτελεί μια εφικτή, αποτελεσματική και οικονομική λύση.
- η προσαρμογή στην ανάγκη παρακολούθησης ασθενών οι οποίοι διαμένουν σε απομακρυσμένες περιοχές όπως τα νησιά, και αδυνατούν για οικονομικούς λόγους να προσέλθουν σε εξειδικευμένο Νοσοκομείο όπως αυτά των μεγάλων αστικών κέντρων.
- η προσαρμογή στις τεχνολογικές εφαρμογές τηλεαποκατάστασης /τηλειατρικής που ενισχύθηκαν και από την πανδημία Covid 19 με τις επιπτώσεις της στην καρδιοαναπνευστική υγεία.
- η πρωταρχική ανάγκη για πρόληψη του καρδιαγγειακού κινδύνου που μπορεί να επιτευχθεί με τη συμμετοχή σε ένα πρόγραμμα καρδιαγγειακής αποκατάστασης με βάση την άσκηση.
Η καινοτομία επιτρέπει την απομακρυσμένη καταγραφή σε πραγματικό χρόνο ζωτικών σημείων (καρδιακή συχνότητα, αρτηριακή πίεση, οξυμετρία) και την επικοινωνία (βιντεοκλήση) με τον ασθενή. Με αυτόν τον τρόπο το εξειδικευμένο προσωπικό του Εργαστηρίου Καρδιακής Αποκατάστασης του νοσοκομείου θα μπορεί να συνδεθεί με ένα απομακρυσμένο νοσοκομείο με μη εξειδικευμένο προσωπικό στο οποίο θα έχει επίσης εγκατασταθεί το λογισμικό, καθώς και ο απαραίτητος εξοπλισμός για άσκηση (π.χ. εργομετρικό ποδήλατο, ιμάντες). Στη συνέχεια, το προσωπικό του Εργαστηρίου Καρδιακής Αποκατάστασης θα αξιολογεί και θα συνταγογραφεί το εξατομικευμένο πρόγραμμα θεραπευτικής άσκησης, θα παρακολουθεί και θα τροποποιεί την εκτέλεση του προγράμματος της θεραπευτικής άσκησης του ασθενή στο απομακρυσμένο νοσοκομείο σε πραγματικό χρόνο.
Στόχοι της καινοτομίας είναι:
1) η αύξηση του πληθυσμού με καρδιαγγειακά νοσήματα που θα έχει πρόσβαση σε εξειδικευμένη υπηρεσία καρδιαγγειακής αποκατάστασης κατά 100%, σε εναρμόνιση με την ανάγκη όλων των ασθενών.
2) η συγκέντρωση των απαραίτητων δεδομένων που θα βοηθήσουν τόσο το υγειονομικό προσωπικό όσο και το Υπουργείο Υγείας για τη σχεδίαση πιο στοχευμένων και αποτελεσματικών υπηρεσιών υγείας.
Η ανάπτυξη της καινοτομίας έγινε με ίδιους πόρους χωρίς κόστος, καθότι το λογισμικό παραχωρήθηκε στο Γενικό Νοσοκομείο Ασκληπιείο δωρεάν για λόγους ερευνητικούς. Για το κάθε απομακρυσμένο νοσοκομείο, που θα χρησιμοποιήσει την υπηρεσία το κόστος είναι περίπου 1400 ευρώ για εξοπλισμό άσκησης: εργομετρικό ποδήλατο, ιμάντες άσκησης, ένα tablet και έναν αισθητήρα. Μετά το πέρας της δωρεάν παροχής της πλατφόρμας για ένα διάστημα ώστε να πραγματοποιηθούν οι απαραίτητες διαδικασίες παραμετροποίησης και εκπαίδευσης χρηστών, η χρήση της υπηρεσίας θα κοστολογείται 800 ευρώ / ανά τοποθεσία /έτος μια και αυτό αντικατοπτρίζει το χρόνο που εκτιμάται ότι θα κοστίζει η υποστήριξη, η παραμετροποίηση και οι αναβαθμίσεις. Επιπλέον θα υπάρχει κατ' εκτίμηση ένα κόστος ύψους 2000 ευρώ ετησίως, ανάλογα με τον αριθμό των ασθενών που θα λαμβάνουν την υπηρεσία.
Για την ανάπτυξη της καινοτομίας απασχολήθηκαν 2 υγειονομικοί υπάλληλοι, 2 διοικητικοί υπάλληλοι, 1 υπάλληλος του τομέα πληροφορικής στο Νοσοκομείο Ασκληπιείο Βούλας και σε κάθε περιφερειακό νοσοκομείο 1 υγειονομικός και 1 διοικητικός υπάλληλος για χρονικό διάστημα 6 μηνών. Για την λειτουργία της υπηρεσίας προβλέπεται να απασχολούνται 1 υγειονομικός υπάλληλος σε κάθε νοσοκομείο σε καθημερινή βάση για 5 ώρες (100 ώρες μηνιαίως).
Τα αναμενόμενα οφέλη από την λειτουργία της υπηρεσίας, τα οποία σε ποσοτικό επίπεδο θα προκύψουν από την επεξεργασία των δεδομένων της πιλοτικής εφαρμογής της καινοτομίας, είναι:
Η καινοτομία σχεδιάστηκε και αναπτύχθηκε από το εξειδικευμένο πρότυπο Εργαστήριο Καρδιακής Αποκατάστασης (Φάση ΙΙ) που λειτουργεί στο Νοσοκομείο και είναι το μοναδικό που λειτουργεί σε δημόσια δομή στην Ελλάδα σε συνεργασία με την 2η Υγειονομική Περιφέρεια (ΥΠΕ), καθώς και με την εταιρεία κατασκευής του λογισμικού.
Το στάδιο σχεδιασμού διήρκεσε 4 μήνες, από το Σεπτέμβριο του 2022. Συστάθηκε ομάδα σχεδιασμού η οποία αποτελείται από τον διοικητή του Νοσοκομείου, τις φυσικοθεραπεύτριες του Εργαστηρίου Καρδιακής αποκατάστασης, στελέχη της εταιρείας λογισμικού και της 2ης ΥΠΕ.
Ο διοικητής του Νοσοκομείου με το Εργαστήριο Καρδιακής Αποκατάστασης προσάρμοσαν το λογισμικό της εταιρείας, που δραστηριοποιείται στο χώρο της τηλεϊατρικής, στις ανάγκες της τηλε-αποκατάστασης με βάση το δια ζώσης πρόγραμμα της καρδιακής αποκατάστασης φάσης ΙΙ που εφαρμόζεται για πολλά χρόνια αποκλειστικά στο Νοσοκομείο και ολοκλήρωσαν επιτυχώς τις δοκιμές. Στη συνέχεια η διοίκηση του νοσοκομείου ανέλαβε τη διαδικασία υλοποίησης σε συνεργασία με την 2η ΥΠΕ και τις διερευνητικές επαφές με απομακρυσμένα νοσοκομεία.
Επίσης εκτιμήθηκαν οι ανάγκες για εκμετάλλευση των εγκαταστάσεων και του ανθρώπινου δυναμικού του νοσοκομείου και για τη χρηματοδότηση της καινοτομίας από τη 2η ΥΠΕ , το πρόγραμμα ανάκαμψης Ελλάδα 2.0 και δωρεές.
Το εξειδικευμένο προσωπικό του νοσοκομείου σε συνεργασία με την ομάδα ανάπτυξης του λογισμικού ανέλυσε τα απαραίτητα στοιχεία ώστε η παροχή υπηρεσιών της τηλεαποκατάστασης να προσομοιωθοεί με τη μεθοδολογία, τις τεχνικές αξιολόγησης καθώς και το υλικό που χρησιμοποιούνται για την διεξαγωγή του δια ζώσης εργαστηρίου. Συγκεκριμένα, επεξεργάστηκε και προσάρμοσε το λογισμικό εταιρείας που δραστηριοποιείται στο χώρο της τηλεϊατρικής, ώστε να είναι δυνατή η εφαρμογή της τηλε-αποκατάστασης.
Στη 2η ΥΠΕ, στην οποία ανήκουν τα νησιά του Αιγαίου, ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού έχει δυσκολία στην πρόσβαση σε εξειδικευμένες υπηρεσίες υγείας. Για τον λόγο αυτό, σε συνεννόηση με τη διοίκηση του νοσοκομείου αποφασίστηκε η παροχή των υπηρεσιών αρχικά στις απομακρυσμένες νησιωτικές περιοχές της 2ης Υγειονομικής Περιφέρειας με δυνατότητα στη συνέχεια να επεκταθεί σε οποιαδήποτε περιοχή της Ελλάδος υπάρχει ανάγκη.
Στο στάδιο αυτό το Νοσοκομείο βρίσκεται σε διαδικασία αναζήτησης πόρων για την πιλοτική εφαρμογή σε απομακρυσμένα νοσοκομεία της 2ης ΥΠΕ, με σκοπό στη συνέχεια να εφαρμοστεί και στις υπόλοιπες υγειονομικές περιφέρειες της χώρας.
Η καινοτομία επιτρέπει την απομακρυσμένη καταγραφή σε πραγματικό χρόνο ζωτικών σημείων (καρδιακή συχνότητα, αρτηριακή πίεση, οξυμετρία) και την επικοινωνία (βιντεοκλήση) με τον ασθενή. Με αυτόν τον τρόπο το εξειδικευμένο προσωπικό του Εργαστηρίου Καρδιακής Αποκατάστασης του νοσοκομείου θα μπορεί να συνδεθεί με ένα απομακρυσμένο νοσοκομείο με μη εξειδικευμένο προσωπικό στο οποίο θα έχει επίσης εγκατασταθεί το λογισμικό, καθώς και ο απαραίτητος εξοπλισμός για άσκηση (π.χ. εργομετρικό ποδήλατο, ιμάντες). Στη συνέχεια, το προσωπικό του Εργαστηρίου Καρδιακής Αποκατάστασης θα αξιολογεί και θα συνταγογραφεί το εξατομικευμένο πρόγραμμα θεραπευτικής άσκησης, θα παρακολουθεί και θα τροποποιεί την εκτέλεση του προγράμματος της θεραπευτικής άσκησης του ασθενή στο απομακρυσμένο νοσοκομείο σε πραγματικό χρόνο.
Για την ανάπτυξη της καινοτομίας, εταιρεία παροχής υπηρεσιών τηλεϊατρικής παραχώρησε στο Γενικό Νοσοκομείο Ασκληπιείο Βούλας το λογισμικό που χρησιμοποιεί. Στη συνέχεια, στελέχη του Νοσοκομείου το προσάρμοσαν και το παραμετροποίησαν για τις ανάγκες παροχής της υπηρεσίας. Επιπλέον, το Νοσοκομείο συνεργάζεται με την 2η ΥΠΕ για την παροχή δυνατότητας εφαρμογής της καινοτομίας σε απομακρυσμένα Νοσοκομεία, με την έκδοση προσκλήσεων και κατάρτιση προγραμμάτων εκπαίδευσης.
Δεν υπάρχουν προβλήματα και η καινοτομία αναμένεται να εφαρμόζεται με βάση τις προβλέψεις.
Σημαντικοί παράγοντες που συμβάλλουν στην επιτυχία της καινοτομίας είναι η υψηλή κατάρτιση, η εμπειρία των συμμετεχόντων φυσικοθεραπευτών και η υποστήριξη της διοίκησης του νοσοκομείου στη διαχείριση των απαιτήσεων που προκύπτουν για την ολοκλήρωση της εφαρμογής της.
Με βάση τα δεδομένα της Ευρωπαϊκής Καρδιολογικής Εταιρείας (ESC) μόνο το 1% των ασθενών στην Ελλάδα έχει πρόσβαση στην τόσο αναγκαία και αποτελεσματική υπηρεσία της καρδιακής αποκατάστασης, λόγω έλλειψης εξειδικευμένων τμημάτων στελεχωμένων με τον απαραίτητο εξοπλισμό και προσωπικό. Η δημόσια διοίκηση οφείλει να λάβει δράσεις ώστε όλοι ή το μεγαλύτερο ποσοστό των ασθενών με καρδιαγγειακά νοσήματα να έχει πρόσβαση στην αποκατάσταση και να πλησιάσει τα υψηλά επίπεδα των Ευρωπαϊκών χωρών (70-90%). Συνεπώς, η καινοτομία μπορεί και πρέπει να επεκταθεί και σε άλλα νοσοκομεία ώστε να αυξηθεί ο αριθμός των ασθενών που θα μπορέσουν να εξυπηρετηθούν τόσο σε αστικές όσο και σε απομακρυσμένες περιοχές.
Επιπρόσθετα, η διαδικασία σχεδιασμού της καινοτομίας οδήγησε στη βελτίωση των ήδη προσφερόμενων δια ζώσης υπηρεσιών από το Νοσοκομείο.
Τέλος, μετά την επιδημία Covid-19, διαπιστώθηκε αύξηση της ζήτησης υπηρεσιών τηλεαποκατάστασης σε απομακρυσμένες περιοχές.. Επομένως, η καινοτομία μπορεί να επεκταθεί και σε άλλες παθήσεις που χρήζουν εξειδικευμένες υπηρεσίες αποκατάστασης όπως πνευμονική αποκατάσταση, post – Covid, διαβήτης, κ.α.
Yποστήριξη της ανάπτυξης καινοτομίας στην ελληνική δημόσια διοίκηση μέσω της δημιουργίας ενός δυναμικού οικοσυστήματος.
Ο ιστότοπός μας χρησιμοποιεί cookies για να διασφαλίσει την καλύτερη δυνατή εμπειρία πλοήγησης και την εξατομίκευση του περιεχομένου.