ΗA2UFOODείναι μια δράση που στοχεύει σε ένα ολιστικό σύστημα διαχείρισης για τα απόβλητα τροφίμων τα οποία μέχρι σήμερα καταλήγουν σε χώρους υγειονομικής ταφής. Το προτεινόμενο σύστημαολιστικής διαχείρισης περιλαμβάνει όλες τις πτυχές της φιλοσοφίας «μείωση – επαναχρησιμοποίηση – ανακύκλωση»,.
Συγκεκριμένα,τη συνολική μείωση των απορριμμάτων τροφίμων,τη χρήση τόσο των απορριμμάτων τροφίμων όσο και αυτών που μπορεί να έχουν σύντομα ημερομηνία λήξης αλλά μπορούν να καταναλωθούν με ασφάλεια, καθώς και το μέρος που υποχρεωτικά θα γίνει απόρριμμα (π.χ. δέρμα). Η δράση A2UFOOD επιδιώκει την εφαρμογή της Κυκλικής Οικονομίας. Η καινοτομία αφορά:
1. Δημιουργία εστιατορίων δεύτερης ευκαιρίας, μέσω ανακαίνισης κτιρίων και αγορά εξοπλισμού για τη χρήση απορριμμάτων τροφίμων ως πρώτων υλών για την παραγωγή νέων τροφίμων.
2. Ένα βιοπλαστικό σύστημα παραγωγής, που παράγει πλαστικά υλικά με ανακυκλώσιμους πόρους που δεν βασίζονται στο πετρέλαιο, με κύριο στόχο την παραγωγή λιπασματοποιήσιμων σάκων.
3. Προμήθεια 100 οικιακών λιπασμάτων, για τους πολίτες του Δήμου Ηρακλείου.
4. Προμήθεια και εγκατάσταση 2 μεγάλων και 6 μηχανικών κομποστοποιητών, για τα απόβλητα τροφίμων μονάδων φιλοξενίας στην περιοχή, καθώς και εκπαιδευτικών ιδρυμάτων.
5. Προμήθεια ψυγείου για τη συλλογή απορριμμάτων τροφίμων από τις μονάδες διαμονής.
6. Προμήθεια απορριμματοφόρου για τα αναπόφευκτα απόβλητα τροφίμων των μονάδων διαμονής.
7. Διοργάνωση 30 συνολικάσεμιναρίων, σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Χαροκοπίου και το Ελληνικό Μεσογειακό Πανεπιστήμιο Κρήτης, για την ανάπτυξη συστημάτων μείωσης της παραγωγής απορριμμάτων τροφίμων.
8. Ανάπτυξη εργαλείου διαχείρισης της αγοράς και αποθήκευσης τροφίμων στο σπίτι, προκειμένου να μειωθεί το φαγητό που ρίχνεται ως απόρριμμα σε κάδους, μέσω ενός συστήματος που συνδέεται με την κάρτα πελάτη των σούπερ μάρκετ και το κινητό τηλέφωνο στο οποίο θα προτείνει μια συνταγή για την χρήση τροφίμων που έχουν λήξει ή βρίσκονται κοντά στην ημερομηνία λήξης. Η λειτουργία του παρουσιάζεται πιο αναλυτικά στην ακόλουθη εικόνα:
100 άτομα ανά ημέρα/ περίπου 24.000 άτομα το τρέχον έτος
Οι πεπερασμένοι πόροι και τα θέματα του κλίματος έχουν καταστήσει απαραίτητη τη μετάβαση από μια κοινωνία που βασίζεται στο μοντέλο «παραγωγή - κατανάλωση - διάθεση» σε μια κυκλικά, ουδέτερη από περιβαλλοντική άποψη, βιώσιμη και ολοκληρωμένη κυκλική οικονομία, απαλλαγμένη από τοξικές εκπομπές και διοξείδιο του άνθρακα (CO2). Η δράση A2UFOOD στοχεύει στην επίτευξη των στρατηγικών και επιχειρησιακών στόχων του Δήμου που έχουν τεθεί με βάση το Σύμφωνο των Δημάρχων για το κλίμα και την ενέργεια και την ενσωμάτωση των 17 Στόχων Αειφόρου Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών (Στόχοι: 2 και 13) και εντάσσεται στο Δημοτικό Στρατηγικό Σχέδιο (μέτρο 1.3 στερεά και διαχείριση υγρών αποβλήτων) και το σχέδιο βιώσιμης αστικής ανάπτυξης. Δεδομένου ότι είχαν διαπιστωθεί σημαντικά προβλήματα στην διαχείριση των απορριμμάτων στο Δήμο και υπό την απειλή της παγκόσμιας κλιματικής αλλαγής έχει αναληφθεί δράση τοπικά για την προστασία του περιβάλλοντος υπό το φως της κυκλικής ανακυκλώσιμης οικονομίας και αυτό επιτυγχάνεται μέσω της χρήσης τεχνολογικών εφαρμογών.
Το έργο A2UFood αναμένεται να συμβάλει θετικά στα ακόλουθα:
Η καινοτομία βασίζεται στους παρακάτω τρεις άξονες:
Οι στόχοι και τα αναμενόμενα αποτελέσματα της δράσης είναι:
10.Επικοινωνία των δράσεων του προγράμματος/έργου σε περισσότερο από 1.000.000 πολίτες, ανεξαιρέτως τόπου κατοικίας, προκειμένου να ενημερώνονται για τις δραστηριότητες A2UFOOD μέσω δραστηριοτήτων διάδοσης
Ο συνολικός προϋπολογισμός του A2UFOOD ανέρχεται σε 3.912.948,75 € και συγχρηματοδοτείται από την Πρωτοβουλία Urban Innovation Actions (UIA) μέσω του Ευρωπαϊκού Ταμείου Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) καθώς και από τη δημόσια συνεισφορά του Δήμου Ηρακλείου 299.599,25 € και 20% συνεισφορά σε είδος.
Σε αυτό το στάδιο για την υλοποίηση του καινοτόμου έργου, A2UFood απασχολούνται 10 εργαζόμενοι. Για τη διατήρηση της καινοτομίας αναμένεται να συνεχίσουν να απασχολούνται επίσης 10 άτομα. Εκτιμάται ότι ο απαιτούμενος χρόνος θα είναι 20% του ημερήσιου προγράμματος.
Από την έναρξη του προγράμματος τον Μάρτιο του 2019 μέχρι σήμερα, 100 περίπου άτομα την ημέρα εξυπηρετούνται από την ανακύκλωση τροφίμων μέσω παροχής γευμάτων. Οι πολίτες επίσης συμμετέχουν στο πρόγραμμα συλλογής. Αυτή τη στιγμή συμμετέχουν ενεργά100 πολίτες στην οικιακή κομποστοποίηση, ενώ έχουν εκπαιδευτεί περίπου 500 άτομα με το υλικό της καμπάνιας foodsaveshare. Ακόμα, 15 επιχειρήσεις έχουν εφοδιαστεί με εξοπλισμό για την επαναχρησιμοποίηση τροφίμων. Επίσης, περίπου 26.000 πολίτες έχουν ενημερωθεί για την επαναχρησιμοποίηση των τροφίμων και τους τρόπους αποφυγής παραγωγής απορριμμάτων. Ακόμα, πάνω από100.000 άνθρωποι, ανεξαρτήτως τόπου κατοικίας, έχουν ενημερωθεί για την δράση A2UFOOD, μέσω των διάφορων καναλιών ενημέρωσης του έργου.
Οι ποσότητες απορριμμάτων τροφίμων, τόσο αποφευκτέων όσο και αναπόφευκτων, που παράγονται σε καθημερινή βάση στην ΕΕ και γενικά στο αστικό περιβάλλον, η πίεση που επιβάλλει η παραγωγή και η διαχείριση (διάθεση) τους στους διάφορους πόρους , το περιβάλλον και την οικονομία, και οι νομικές απαιτήσεις για τη μείωση των αποβλήτων και τη χρήση τους ως μέρος της κυκλικής οικονομίας γέννησαν την ιδέα για το πρόγραμμα. Η ιδέα της ολιστικής προσέγγισης στην κυκλική οικονομία αποτελεί στόχο και διαρκή επιδίωξη του Δήμου. Οι προδιαγραφές του προγράμματος είναι σύμφωνες με τον Οδηγό Εφαρμογής του εργαστηρίου UIA(Δράσεις Αστικής Καινοτομίας: UrbanInnovativeActions) από το οποίο χρηματοδοτείται.
Η δράση A2UFOOD αναπτύχθηκε από τον Δήμο και τους εταίρους του, δηλαδή τον Σύλλογο Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων Κρήτης (ESDAK), το Ελληνικό Πανεπιστήμιο Μεσογείου, το Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο, το Πανεπιστήμιο Κρήτης, το Πανεπιστήμιο της Στουτγκάρδης και την εταιρεία μηχανικών ENVIROPLAN, υπό τον συντονισμό του Δήμου Ηρακλείου, με σκοπό την αντιμετώπιση των εντοπισμένων προβλημάτων διαχείρισης αποβλήτων - και κυρίως των απορριμμάτων τροφίμων - καθώς και για την παροχή ενός βιώσιμου σχεδίου για την υποστήριξη των βασικών αναγκών τροφίμων των ευάλωτων ομάδων από το Υπουργείο Υγείας.
Στο στάδιο αυτό γίνεται επικοινωνία και διάδοση της καινοτομίας, στο εσωτερικό του φορέα, μέσω δικτύων επικοινωνίας, παρουσιάσεων, σεμιναρίων, έντυπου υλικού, αλλά και στο εξωτερκό, του φορέα μέσω του Γραφείου Τύπου, σεμιναρίων, της ιστοσελίδας του φορέα κα.
Ο Δήμος συνεργάστηκε με τους προαναφερθέντες εταίρους στους ακόλουθους τομείς:
Ο ΕΣΔΑΚ είναι υπεύθυνος για την υλοποίηση του σκέλους της διαχείρισης των μη αποφευκτέων απορριμμάτων (λειτουργία μονάδας βιοπλαστικού).
Το Πανεπιστήμιο Κρήτης ανέπτυξε την τεχνολογία για τη εξαγωγή βιοπολυμερών από αστικά απορρίμματα για την παραγωγή βιοπλαστικού.
Το Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο είναι υπεύθυνο για την οργάνωση του δικτύου συλλογής, την οργάνωση της εκστρατείας ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης του κοινού και την Ανάλυση του Κύκλου Ζωής της εναλλακτικής διαχείρισης των απορριμμάτων τροφίμων που εξετάζεται από το έργο.
Το Ελληνικό Μεσογειακό Πανεπιστήμιο ανέπτυξε το λογισμικό για την αγορά και αποθήκευση τροφίμων και τα εργαλεία για την παρακολούθηση της οικιακής κομποστοποίησης.
Η ENVIROPLAN ανέλαβε την προετοιμασία όλων των τεχνικών σχεδίων, την έκδοση αδειών και προετοιμασία των τευχών δημοπράτησης για τα κτίρια και τον εξοπλισμό που προβλέπονται στο έργο.
Το Πανεπιστήμιο Στουτγγάρδης είναι υπεύθυνο για την εγκατάσταση και λειτουργία λογισμικού σε ξενοδοχεία με σκοπό τη μείωση της σπατάλης.
Όλα τα προβλήματα που προέκυψαν έχουν αντιμετωπιστεί και έχουν ξεπεραστεί, ωστόσο υπάρχει καθυστέρηση στην υλοποίηση ορισμένων επιμέρους έργων, όπως το εστιατόριο τροφίμων δεύτερης ευκαιρίας λόγω της πανδημίας του covid19. Το έργο έχει επηρεαστεί σημαντικά από την πανδημία, αυξάνοντας τις καθυστερήσεις που δικαιολογούσαν παράταση της διάρκειας του. Η περίοδος που καλύπτει συμπίπτει με τα τρία κύματα της πανδημίας και αντικατοπτρίζει τις δυσκολίες που προέκυψαν από τις αναπόφευκτες αλλαγές στις κοινωνικοοικονομικές πρακτικές και τους διοικητικούς τρόπους εργασίας. Ένα βασικό μέλημα του έργου αυτής της περιόδου ήταν η σκοπιμότητα και η ανθεκτικότητά του. Οι κύριες δραστηριότητες αυτής της περιόδου αφορούσαν την αδειοδότηση και την υποβολή προσφορών, ολοκληρώνοντας εργαστηριακές δοκιμές βιοπλαστικών και βελτιώσεις ψηφιακών εργαλείων. Το ψηφιακό εργαλείο για τη μείωση των απορριμμάτων τροφίμων για το κοινό έχει βελτιωθεί, αλλά δεν έχει κοινοποιηθεί στους πελάτες του Supermarket. Λόγω των σοβαρών επιπτώσεων της πανδημίας στην τουριστική βιομηχανία, η δεύτερη δοκιμή του εργαλείου RESOURCEMANAGER-FOOD (RMF) στα ξενοδοχεία αναβλήθηκε έως ότου ξαναρχίσει το άνοιγμα του ξενοδοχείου, ενώ η διάδοση περιορίστηκε επίσης καθώς οι αλληλεπιδράσεις πρόσωπο με πρόσωπο, που ήταν προτιμότερες για τη διάδοση του έργου, είχαν τεθεί κι αυτές σε περιορισμούς.
Σε μια εποχή που η διαχείριση των οργανικών αποβλήτων γίνεται βασικό πρόβλημα για τη χώρα, ο Δήμος Ηρακλείου έχει αναπτύξει ένα ολοκληρωμένο σχέδιο.
Το έργο A2UFOOD είναι καινοτόμο και βιώσιμο επειδή συμβάλλει στην πρόληψη της σπατάλης τροφίμων, της κυκλικής οικονομίας, της προστασίας του περιβάλλοντος, της αλληλεγγύης και της κοινωνικής συνυπευθυνότητας και περιλαμβάνει το Σύμφωνο των Δημάρχων για την Ενέργεια και το Κλίμα, τη στρατηγική των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών.
Η Ελλάδα είναι μια χώρα όπου τα ετήσια κατά κεφαλή απορρίμματα τροφίμων είναι από τα υψηλότερα στον κόσμο - περίπου 142 κιλά, όταν ο μέσος όρος είναι περίπου 74 κιλά - η ανάγκη για σωστή διαχείριση και επαναχρησιμοποίηση βιοαποικοδομήσιμων, οργανικών υπολειμμάτων είναι κάτι παραπάνω από μεγάλη. Η αλυσίδα απορριμμάτων τροφίμων είναι η κύρια πηγή εκπομπών αερίων θερμοκηπίου, υποβάθμισης της βιοποικιλότητας και των οικοσυστημάτων, καθώς και ρύπανσης των υδάτων. Η νέα κύρια πολιτική προσέγγιση της ΕΕ στο ζήτημα είναι η μείωση της σπατάλης τροφίμων, δηλαδή πώς ο μέσος άνθρωπος θα αποφύγει την παραγωγή τους. Επίσης, όσον αφορά την πρόκληση της εφαρμογής της κυκλικής οικονομίας στην πράξη, όλα τα συστήματα παραγωγής, πρέπει να διαμορφώσουν νέες διαδικασίες, οι οποίες από τη μία πλευρά θα είναι σε θέση να αξιοποιούν τα υπολείμματα για να παράγουν άμεσα χρησιμοποιήσιμο υλικό.
Οι δράσεις του Δήμου Ηρακλείου δίνουν μια νέα προοπτική στην αντιμετώπιση της απώλειας και της σπατάλης τροφίμων, με σκοπό να βοηθήσουν ουσιαστικά τη βιωσιμότητα του πλανήτη και το μέλλον της ανθρωπότητας.
Yποστήριξη της ανάπτυξης καινοτομίας στην ελληνική δημόσια διοίκηση μέσω της δημιουργίας ενός δυναμικού οικοσυστήματος.
Ο ιστότοπός μας χρησιμοποιεί cookies για να διασφαλίσει την καλύτερη δυνατή εμπειρία πλοήγησης και την εξατομίκευση του περιεχομένου.