Στο σημερινό πλαίσιο των πολλαπλών κρίσεων, οι κυβερνήσεις πρέπει να ανταποκρίνονται όλο και περισσότερο στις αναδυόμενες απειλές, ενώ παράλληλα αντιμετωπίζουν πιο μακροχρόνια ζητήματα όπως η κλιματική αλλαγή ή ο ψηφιακός μετασχηματισμός. Ορμώμενες εν μέρει από αυτό το περιβάλλον, οι κυβερνήσεις προσπαθούν περισσότερο από ποτέ να καινοτομήσουν για να προσαρμόσουν τις κοινωνίες και τις οικονομίες τους και να μετασχηματίσουν τις ίδιες και τον τρόπο με τον οποίο σχεδιάζουν και παρέχουν πολιτικές και υπηρεσίες. Η καινοτομία έχει αναδειχθεί πλέον ως ένας πολύ αναγκαίος μοχλός ανθεκτικότητας που μπορεί να δημιουργήσει δημόσια αξία σε δύσκολους καιρούς.
Η ανάγκη ενίσχυσης της εμπιστοσύνης στην κυβέρνηση αποτελεί επίσης υψηλή προτεραιότητα, καθώς μπορεί να βοηθήσει τις κυβερνήσεις να ανταποκριθούν αποτελεσματικά σε αυτές τις προκλήσεις. Δεδομένου ότι μόνο περίπου τέσσερις στους δέκα ανθρώπους στις χώρες του ΟΟΣΑ που συμμετείχαν σε έρευνα για την ενίσχυση της Δημοκρατίας, εμπιστεύονται την εθνική τους κυβέρνηση. Τα αποτελέσματα αποτυπώνουν ότι μπορούν να γίνουν περισσότερα για να καταδειχθούν η συμμετοχικότητα, η αξιοπιστία και η ανταπόκριση ως παράγοντες εμπιστοσύνης. Η καινοτομία, μπορεί να αποτελέσει μέρος της εξίσωσης για την επίτευξη αυτών των στόχων ωστόσο, μόνο περίπου τέσσερις στους δέκα ερωτηθέντες, κατά μέσο όρο σε όλες τις χώρες, δηλώνουν ότι η κυβέρνησή τους θα βελτίωνε μια υπηρεσία με κακές επιδόσεις, θα εφάρμοζε μια καινοτόμο ιδέα ή θα άλλαζε μια εθνική πολιτική ανταποκρινόμενη στις απαιτήσεις του κοινού.
Η κατανόηση των νέων προσεγγίσεων και η διάδοση των επιτυχημένων ιδεών δεν ήταν επομένως ποτέ πιο σημαντική. Στο πλαίσιο του προγράμματος διακυβέρνησης MENA-OECD, το Παρατηρητήριο Καινοτομίας του Δημοσίου Τομέα του ΟΟΣΑ (OPSI) και το Κέντρο Κυβερνητικής Καινοτομίας Mohammed Bin Rashid Centre for Government Innovation (MBRCGI) των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων (ΗΑΕ) διοργάνωσαν τον Οκτώβριο του 2023 το πρόγραμμα «Edge of Government».
Η παρούσα έκθεση για τις τάσεις καινοτομίας του δημοσίου τομέα για το 2023 τροφοδοτήθηκε εξ ολοκλήρου από ηγέτες και επαγγελματίες της καινοτομίας που εργάζονται στον δημόσιο τομέα. Ο ΟΟΣΑ συνδύασε την έρευνα με τις μελέτες περιπτώσεων που υποβλήθηκαν από τους χρήστες στο πλαίσιο της παγκόσμιας άσκησης συλλογικής πληροφόρησης «Call for Innovations». Για την κατάρτιση της έκθεσης, το Παρατηρητήριο Καινοτομίας του ΟΟΣΑ (OPSI OECD) ανέλυσε 1.084 καινοτομίες από 94 χώρες και πραγματοποίησε συνεντεύξεις με ομάδες καινοτομίας για να αντλήσει και να κατανοήσει τις πιο πρόσφατες καινοτόμες πρακτικές. Μέσω της σύνθεσης των εντοπισμένων έργων και λαμβάνοντας υπόψη εκδηλώσεις, εργαστήρια και συζητήσεις που πραγματοποιήθηκαν με κυβερνήσεις σε όλο τον κόσμο, εντοπίστηκαν τέσσερις βασικές τάσεις και 10 μελέτες περιπτώσεων που τις απεικονίζουν. Αυτές οι τάσεις και οι περιπτωσιολογικές μελέτες καταδεικνύουν πώς οι κυβερνήσεις εργάζονται για την οικοδόμηση πιο ανθεκτικών και χωρίς αποκλεισμούς κοινωνιών, εξασφαλίζοντας παράλληλα μεγαλύτερη λογοδοσία, ισότητα, ενσυναίσθηση και ενεργητικότητα.
Στην πρόσκληση συμμετείχαν καινοτόμοι φορείς από διάφορες χώρες. Από τη Βραζιλία υπέβαλαν τον εκπληκτικό αριθμό των 112 περιπτώσεων, 53 προήλθαν από την Ελλάδα μετά από την πρόσκληση της Γενικής Γραμματείας Ανθρώπινου Δυναμικού Δημοσίου Τομέα του Υπουργείου Εσωτερικών και 35 ή περισσότερες προήλθαν από την Κολομβία, την Κορέα και την Τουρκία. Οι παραπάνω πρακτικές καινοτομίας είναι πλέον διαθέσιμες στη Βιβλιοθήκη Μελετών Περιπτώσεων του OPSI, μια συνεχώς αυξανόμενη πηγή όπου οι δημόσιοι υπάλληλοι μπορούν να μάθουν για καινοτόμα έργα σε όλο τον κόσμο και ακόμη και να επικοινωνήσουν με τις ομάδες που βρίσκονται πίσω από αυτά για να μάθουν περισσότερα.
Η έκθεση εξετάστηκε από το δίκτυο των εθνικών σημείων επαφής του OPSI- εγκρίθηκε από την Επιτροπή Δημόσιας Διακυβέρνησης του ΟΟΣΑ στις 5 Απριλίου 2023 και προετοιμάστηκε για δημοσίευση από τη Γραμματεία.
Οι άξονες των τάσεων για το 2023 που έχει προσδιορίσει η έκθεση είναι:
- Τάση 1: Νέες μορφές λογοδοσίας για μια νέα εποχή διακυβέρνησης,
- Τάση 2: Νέες προσεγγίσεις στη φροντίδα,
- Τάση 3: Νέες μέθοδοι για τη διατήρηση των ταυτοτήτων και την ενίσχυση της ισότητας,
- Τάση 4: Νέοι τρόποι εμπλοκής των πολιτών και των κατοίκων.
Στην τάση «Νέες προσεγγίσεις στη φροντίδα» στη σελ. 65 της έκθεσης παρουσιάζεται ως βέλτιστη διεθνή πρακτική το πρόγραμμα «Τηλεαποκατάσταση Ασθενών με καρδιαγγειακά νοσήματα» του Γενικού Νοσοκομείου Ασκληπιείου Βούλας https://innovation.gov.gr/innovationscat/tcardiovascular-telerehabilitation-program.
Περισσότερες πληροφορίες για τις τάσεις της καινοτομίας μπορείτε να βρείτε στην έκθεση “Global Trends in Government Innovation 2023”.
