Δήμος Παλαιού Φαλήρου

Ανάπτυξη Πλατφόρμας ΙΟΤ – Ενεργειακή Αναβάθμιση

16/02/2023

Η Καινοτομία

Ανάπτυξη Πλατφόρμας ΙΟΤ - Ενεργειακή Αναβάθμιση

Η καινοτομία αφορά την ανάπτυξη ηλεκτρονικήςπλατφόρμαςμε φιλοσοφία λειτουργίας Διαδικτύου των Πραγμάτων (InternetofThings – IΟΤ). Η πλατφόρμα υποστηρίζει την κεντρική διαχείριση και έλεγχο, καταγραφή και ανάλυση δεδομένων κατανάλωσης ισχύος και λοιπών πόρων σε κτίρια και λοιπές υποδομές του δήμου. Με την καινοτομία η Τεχνική Υπηρεσία μπορεί να αντλήσει τεκμηριωμένα στοιχεία και να συντάξει σχετικές αναλύσεις με σκοπό την πιστοποίηση του Δήμου κατά το πρότυπο ISO-50001 και άλλα σχετικά πρότυπα και να υποβάλει προτάσεις για τη χρηματοδότηση αναφορικά με την ενεργειακή αναβάθμιση του Δήμου σε διάφορους φορείς όπως ΕΣΠΑ, Prodesa, Πράσινο ταμείο, κλπ που θα οδηγήσουν στη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας από τις δράσεις του Δήμου, στην αποδεδειγμένη ενεργειακή διαχειριστική επάρκεια της Υπηρεσίας, στη μείωση του ενεργειακού/ανθρακικού αποτυπώματος, στη βελτίωση της ενεργειακής συμπεριφοράς των Δημοτικών δομών, προσωπικού και των δημοτών κ.α..

Η πλατφόρμα μπορεί να εξελιχθεί σε ένα καθολικό σύστημα, προσανατολισμένο στην κεντρική παρακολούθηση και διαχείριση της ενεργειακής συμπεριφοράς ελέγχοντας το ενεργειακό αποτύπωμα του Δήμου (προφίλ) στις κτιριακές του υποδομές (π.χ. δημοτικά κτίρια, σχολικές εγκαταστάσεις, ΚΑΠΗ, αθλητικές εγκαταστάσεις, οδοφωτισμός, κλ.π.) καθώς και σε όποια άλλη υποδομή διαθέτει, από την οποία θα μπορούσε να συλλέξει αξιόπιστα δεδομένα (κάδοι απορριμμάτων, θέσεις στάθμευσης, μετρητές περιβαλλοντικών δεικτών, φυσικού αερίου, έξυπνων μετρητών παρακολούθησης καταναλώσεων νερού και δεξαμενών, έξυπνων αισθητήρων για φρεάτια και απόβλητά, ηλεκτροφορτιστές για ηλεκτρικά αυτοκίνητα κ.α.).

Ωφελούμενοι:

Γενικός Πληθυσμός, Δημόσιοι Υπάλληλοι / Δημόσιες οργανώσεις

Κάτοικοι και επισκέπτες δήμου (περίπου 65.000), Δημοτική αρχή/Υπηρεσία

Χρησιμοποιεί τεχνολογικό μέσο;

Ναι

Βασικός λόγος ανάπτυξης:

Επίλυση έκτακτων προκλήσεων - καταστροφών

Η απαίτηση λήψης πληροφοριών μείωσης τηςγια την κατανάλωση ενέργειας, αύξησης της αποδοτικότητας των κτιρίων και εγκαταστάσεων αλλά και δυνατότητας ελέγχου και παρακολούθησης μέσω αισθητήρων και μετρητών διάφορων εφαρμογών, οδήγησε στην ανάπτυξη της πλατφόρμας με βάση τις ανάγκες, τα δεδομένα και χαρακτηριστικά του δήμου ώστε να λειτουργήσει σαν βάση εφαρμογών έξυπνης πόλης.

Συγκεκριμένα, οι κυριότεροι λόγοι ανάπτυξης της καινοτομίας είναι οι ακόλουθοι:

  • Η ανάγκη ο Δήμος Παλαιού Φαλήρου να αποκτήσει άμεσα, αυτοματοποιημένα και συνδυαστικά γνώση σχετικά με τις καταναλώσεις και την ενεργειακή αποδοτικότητα τόσο ανά κτίριο και εγκατάσταση όσο και συνολικά, μέσα από ένα κεντρικό σημείο αναφοράς.
  • Η δυνατότητα επέκτασης του κέντρου αναφοράς της πλατφόρμας Ι.ο.Τ σαν κέντρο ελέγχου και διαχείρισης εφαρμογών έξυπνης πόληςόπως έξυπνης διαχείρισης οδοφωτισμού και συντήρησης αυτού, έξυπνης διαχείρισης κάδων απορριμμάτων, έξυπνης στάθμευσης (διαθέσιμες θέσεις, θέσεις ατόμων με ειδικές ανάγκες, παράνομη), σημείων ελεύθερης πρόσβασης Wi-Fi από πολίτες, ηλεκτροφορτιστές κλπ
  • Η πρόκληση που προκύπτει από το περιβαλλοντικό πρόβλημα, για έναν καθολικό σχεδιασμό και διαχειριστικό έλεγχο της πόλης που θα βοηθήσει στη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας από τις δράσεις του Δήμου, στην αποδεδειγμένη ενεργειακή διαχειριστική επάρκεια του φορέα, στη μείωση του ενεργειακού/ανθρακικού αποτυπώματος του Δήμου, στη βελτίωση της ενεργειακής συμπεριφοράς των δημοτικών δομών, του προσωπικού και των δημοτών, στην ανάπτυξη κάθε μορφής έξυπνων εφαρμογών πόλης κ.α..
  • Η επέκταση της εφαρμογής για την αξιοποίηση των αποτελεσμάτων που θα συμβάλλουν στη βιώσιμη ανάπτυξη της πόλης σε όλους τους τομείς: οικονομίας, κοινωνίας και περιβάλλοντος.

Στόχος της καινοτομίας:

Η καινοτομία στοχεύει μέσα από τη χρήση λύσεων λογισμικού ενδεικτικού τύπου ‘ΒuildingSense’, με ενσωμάτωση τεχνολογιών σύγκλισης Πληροφορικής, Αυτοματισμών και Ενέργειας στα παρακάτω:

  • το μηδενισμό της σπατάλης ενέργειας η οποία προέρχεται από καταναλώσεις ηλεκτρικής ενέργειας των συστημάτων και υποδομών εκτός ωραρίου λειτουργίας,
  • τον εντοπισμό, την τεκμηρίωση και την κατά περίπτωση περιστολή του ποσοστού άεργου ισχύος (και κατ επέκταση αέργου ενέργειας),
  • την πιστοποίηση περιθωρίων εξοικονόμησης μέσω οικονομικά και τεχνικά εφικτών επεμβάσεων βελτίωσης στον εξοπλισμό, καθώς και με όλες τις απαραίτητες προσαρμογές των ακολουθούμενων διαδικασιών χρήσης των εγκαταστάσεων,
  • την μελλοντική ανάδειξη των βέλτιστων αλλά και των χείριστων από απόψεως ενεργειακής αποδοτικότητας, κτιριακών εγκαταστάσεων και υποδομών με σκοπό την υιοθέτησης στόχων εξοικονόμησης ενέργειας βάσει της αυτοματοποιημένης παρακολούθησης των δεικτών ενεργειακής απόδοσης - Energy Performance Indicators (EnPIs),
  • την εφαρμογή μηχανισμού αυτόματης ειδοποίησης για την αποτροπή ασυνήθιστα υψηλών καταναλώσεων με τη χρήση alarms, alerts και notifications,
  • την αυτοματοποιημένη κοστολογική επαλήθευση των δεδομένων κατανάλωσης μέσω της δυναμικής καταγραφής και την ανάλυση κύριων και δευτερευουσών καταναλώσεων με την αυτοματοποιημένη παρακολούθηση μετρήσεων της συνολικής κατανάλωσης ενέργειας από μετρητικές διατάξεις και συστήματα στις εγκαταστάσεις
  • τη διαρκή ενημέρωση των στελεχών του Δήμου σχετικά με τις πλέον σύγχρονες τεχνικές κατανόησης κι ανάλυσης της ενεργειακής συμπεριφοράς, καθώς και την τεχνική και οικονομική σκοπιμότητα της εφαρμογής τους.

Βασική πηγή χρηματοδότησης:

Προϋπολογισμός φορέα

Το κόστος της ανάπτυξης της πλατφόρμας ανήλθε στο ποσό των 14.756 ευρώ και χρηματοδοτήθηκε από εθνικούς πόρους αλλά και από τον προϋπολογισμό του φορέα, ενώ το ετήσιο κόστος συντήρησης είναι περίπου 1.000 ευρώ.

Για τον σχεδιασμό της καινοτομίας απασχολήθηκαν 1 μηχανολόγος-μηχανικός ΠΕ για διάστημα 6 μηνών, 1 μηχανολόγος-μηχανικός ΤΕ για διάστημα 6 μηνών, 3 ηλεκτρολόγοι για διάστημα 6 μηνών, ενώ για την συντήρηση της λειτουργίας της απασχολούνται 2 μηχανολόγοι-μηχανικοί για 20 ώρες μηνιαίως.

Κύρια αποτελέσματα από την ανάπτυξη της καινοτομίας για τον φορέα και τους χρήστες της:

Βελτίωση αποτελεσματικότητας και αποδοτικότητας του φορέα

Πως βοήθησε η καινοτομία την μεταβολή συγκριτικά με την προηγούμενη κατάσταση:

Με τη χρήση της εν λόγω πλατφόρμας  στα δεδομένα που υφίστανται μέχρι σήμερα, έχει επιτευχθεί ποσοστό μείωσης της κατανάλωσης ισχύος στον δημοτικό φωτισμό περίπου 25% σε συνδυασμό με μικρής έκτασης αντικατάσταση φωτιστικών αλλά και κάποια εξοικονόμηση ενέργειας σε κτίρια της τάξης του 10% με εφαρμογή μικρών παρεμβάσεων βάσει της εξέτασης των δεδομένων της πλατφόρμας  (ρυθμίσεις κλιματισμού, ωράρια αφής φωτισμού). Ωστόσο, βρίσκεται σε εξέλιξη  η πλήρης αντικατάσταση των φωτιστικών  οδοφωτισμού σε led  και  η εφαρμογή του συγκεκριμένου συστήματος αναμένεται να επιφέρει μείωση της κατανάλωσης στον δημοτικό φωτισμό περίπου 60% συνολικά.

Πιο συγκεκριμένα, τα σημαντικότερα αποτελέσματα που έχουν προκύψει από την εφαρμογή της καινοτομίας είναι τα ακόλουθα:

  • Hσυλλογή στοιχείων για τη βέλτιστη ενεργειακή και λειτουργική αποδοτικότητα των κτιρίων, εγκαταστάσεων, οδοφωτισμού, και σχολείων και αξιοποίηση αυτών.
  • Η αλλαγή διαδικασιών για την αντιμετώπιση καταναλώσεων εκτός ωραρίου και εξοικονόμηση χρημάτων.
  • Η χρηστικότητα των εγκαταστημένων έξυπνων μετρητών σε σημεία που παρατηρείται ιδιαίτερη συμπεριφορά και μεγάλες καταναλώσεις.Το συγκεκριμένο σύστημα έχει τη δυνατότητα εκπομπής σήματος alarms, alerts και notifications  για σημεία που σημειώνουν αυξημένη κατανάλωση (αφού προηγούμενα  έχουν τεθούν όρια συναγερμού), ώστε η υπηρεσία να παρέμβει διορθωτικά.
  • Η πιστοποίηση του Δήμου κατά το πρότυπο ISO-50001 για υποβολή προτάσεων χρηματοδότησης για ενεργειακή αναβάθμιση του Δήμου σε διάφορους φορείς όπως ΕΣΠΑ, Prodesa, Πράσινο ταμείο κ.α..
  • Η πραγματοποίηση αντικατάστασης λαμπτήρων παλαιού τύπου του οδοφωτισμού με τεχνολογίας led με τεκμηριωμένα μετρήσιμα αποτελέσματα και σημαντική οικονομία.

 

Πιο συγκεκριμένα, οι ωφέλειες από την λειτουργία της πλατφόρμας μπορούν να αναλυθούν ως εξής:

  • ανάδειξη της περιττής κατανάλωσης της ενέργειας για την επακόλουθη μείωση των λειτουργικών εξόδων • μείωση του χρόνου απασχόλησης του προσωπικού από την επεξεργασία των δεδομένων και των πιθανών λαθών • ανάπτυξη δράσεων και εφαρμογών έξυπνης πόλης / πρόκριση για χρηματοδοτήσεις • μείωση του ενεργειακού/ανθρακικού αποτυπώματος • αξιοποίηση των πληροφοριών του συστήματος σε εκπαιδευτικό επίπεδο • εντοπισμός, τεκμηρίωση και κατά περίπτωση περιστολή του ποσοστού άεργου ισχύος • ανάδειξη των βέλτιστων και χείριστων κτιριακών εγκαταστάσεων και υποδομών μέσω της υιοθέτησης στόχων και της αυτοματοποιημένης παρακολούθησης των δεικτών επίτευξής τους - Energy Performance Indicators (EnPIs) • εφαρμογή μηχανισμού αυτόματης αποτροπής ασυνήθιστα υψηλών καταναλώσεων με τη χρήση alarms, alerts και notifications.

 

Στάδιο σχεδιασμού:

Ζητούμενο για το Δήμο Παλαιού Φαλήρου ήταν να αποκτήσει άμεσα, αυτοματοποιημένα και συνδυαστικά γνώση σχετικά με τις καταναλώσεις και την ενεργειακή αποδοτικότητα τόσο ανά κτίριο και εγκατάσταση όσο και συνολικά, μέσα από ένα κεντρικό σημείο αναφοράς. Ακόμη, η δυνατότητα επέκτασης του κέντρου αναφοράς (πλατφόρμα ΙΟΤ) σαν κέντρο ελέγχου και διαχείρισης εφαρμογών έξυπνης πόλης.

Για την υλοποίηση του έργου ο δήμος συνεργάστηκε με ιδιώτη εταίρο. Η αρμόδια υπηρεσία, δηλαδή το Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών (Η/Μ)  Τεχνικών Υπηρεσιών, γνωρίζοντας τα δεδομένα και τα χαρακτηριστικά του δήμου προχώρησε, σε συνεργασία με τον εξωτερικό εταίρο, στο σχεδιασμό, την παραμετροποίηση και την ανάπτυξη της εν λόγω  πλατφόρμας με δυνατότητα ελέγχου, καταγραφής, συλλογής  και ανάλυσης δεδομένων κατανάλωσης ισχύος και λοιπών πόρων σε κτίρια και λοιπές υποδομές του Δήμου (π.χ. δημοτικά κτίρια, σχολικές εγκαταστάσεις, ΚΑΠΗ, αθλητικές εγκαταστάσεις, οδοφωτισμός,  κλ.π.).

Το Τμήμα Η/Μ  παρείχε όλες τις πληροφορίες (κτίρια, υποδομές, εγκαταστάσεις, χωροθέτηση εγκατάστασης εξοπλισμού και μηχανημάτων κλπ) και πραγματοποίησε επιτόπιες επισκέψεις με εκπροσώπους της εταιρείας  για το σχεδιασμό της πλατφόρμας. Λόγω της διασποράς των κτιρίων, υποδομών, εγκαταστάσεων απαιτείτο η οργάνωση των ενεργειών και ο συντονισμός των εμπλεκομένων αφενός, αφετέρου έπρεπε να συμπληρωθούν τυχόν στοιχεία για την πλήρη πληροφόρηση του αναδόχου και την αρτιότερη σχεδίαση της πλατφόρμας. Ωστόσο η άψογη συνεργασία με τον ανάδοχο  επέφερε το επιθυμητό αποτέλεσμα.

Κάθε φάση  παρουσιαζόταν από την εταιρεία προκειμένου να ελεγχθεί  εάν εξυπηρετεί τους  σκοπούς λειτουργίας, εάν είναι εύχρηστο και  εξάγει τα επιθυμητά στοιχεία  για τις περαιτέρω δράσεις του Δήμου.

Προκειμένου για τον σχεδιασμό της πλατφόρμας, τον Αύγουστο του 2017 υπεγράφη σύμβαση με αντικείμενο:  την αγορά εξοπλισμού καταγραφής και ανάλυσης δεδομένων κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας και λοιπών πόρων. Στην συνέχεια ξεκίνησε ο σχεδιασμός της καινοτομίας, με αρμόδια υπηρεσία το Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών  Τεχνικών Υπηρεσιών του Δήμου, διήρκεσε από τον Αύγουστο του 2018 μέχρι τον Δεκέμβριο του 2019. Τα στάδια του σχεδιασμού ήταν τα ακόλουθα:

  • Στις1/8/2018, υπεγράφη σύμβαση  με αντικείμενο την προσθήκη στην πλατφόρμα μεταδεδομένων για το δημαρχείο και 24 σχολικά συγκροτήματα του δήμου.
  • 12/12/2018 υπεγράφη σύμβαση για την ένταξη και των υπολοίπων υποδομών [οδοφωτισμός κλπ , εξωτερικές παροχές ρεύματος και άλλων πόρων (νερό, φυσ. αερίου, κ.α.)] και ουσιαστικά ξεκίνησαν οι εργασίες δημιουργίας της πλατφόρμας. Συγκεκριμένα η ανάθεση παροχής υπηρεσίας περιέλαβε:
  1. Καταχώρηση μεταδεδομένων 55 δημοτικών υποδομών
  2. Ανάπτυξη υπηρεσίας διαχείρισης λογαριασμών με δημιουργία πινάκων (καμπύλη κόστους-κατανάλωσης ενέργειας, διαγράμματα, συγκριτικά στοιχεία, ποσοστά κατανάλωσης κ.ά.)
  3. Ετήσια συνδρομή φιλοξενίας των 55 υποδομών στην πλατφόρμα
  4. Δημιουργία πολλαπλών πεδίων ανάλυσης ενεργειακής και άλλων πόρων συμπεριφοράς  μέσω της πλατφόρμας

Κατά το στάδιο του σχεδιασμού η Τεχνική Υπηρεσία, γνωρίζοντας τα δεδομένα και τα χαρακτηριστικά του δήμου –συνεργαζόμενη με εξωτερικό συνεργάτη προχώρησε στο σχεδιασμό και την ανάπτυξη της εν λόγω πλατφόρμας με δυνατότητα ελέγχου, καταγραφής, συλλογής και ανάλυσης δεδομένων κατανάλωσης ισχύος και λοιπών πόρων σε κτίρια και λοιπές υποδομές του Δήμου (π.χ. Δημοτικά κτίρια, Σχολικές εγκαταστάσεις, ΚΑΠΗ, Αθλητικές εγκαταστάσεις, οδοφωτισμός, κλ.π.).

Στάδιο διάδοσης:

Η καινοτομία παρουσιάστηκε από την ανάδοχο εταιρεία σε συνεργασία με τον Προϊστάμενο του Τμήματος Ηλεκτρολόγων Μηχανολόγων στη δημοτική αρχή και στο προσωπικό το οποίο χειρίζεται την εφαρμογή. Παράλληλα, διαδίδεται στο εσωτερικό του φορέα μέσω ενημερωτικών σημειωμάτων και στο εξωτερικό του φορέα μέσω της ιστοσελίδας του Δήμου.

Συνεργασίες:

Η συνεργασία με εξωτερικό συνεργάτη έγινε με σύναψη δημόσιας σύμβασης (Ν. 4412/16). Η ανάθεση ήταν αναγκαία αφού το υπάρχον προσωπικό δεν διαθέτει την τεχνογνωσία, τα εργαλεία και την εμπειρία για την συγκεκριμένη εργασία. Το Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανολόγων παρείχε όλες τις πληροφορίες (κτίρια, υποδομές, εγκαταστάσεις, χωροθέτηση εγκατάστασης εξοπλισμού και μηχανημάτων κλπ) και πραγματοποίησε επιτόπιες επισκέψεις με εκπροσώπους της εταιρείας για το σχεδιασμό της πλατφόρμας.

Προκλήσεις και τρόποι αντιμετώπισης κατά το σχεδιασμό, δοκιμή και υλοποίηση:

Λόγω της διασποράς των κτιρίων, υποδομών, εγκαταστάσεων απαιτείτο η οργάνωση των ενεργειών και ο συντονισμός των εμπλεκομένων αφενός, αφετέρου έπρεπε να συμπληρωθούν τυχόν στοιχεία για την πλήρη πληροφόρηση του αναδόχου και την αρτιότερη σχεδίαση της πλατφόρμας. Ωστόσο η άψογη συνεργασία με τον ανάδοχο επέφερε το επιθυμητό αποτέλεσμα.

Εκτίμηση – περιγραφή για τις αναγκαίες συνθήκες επιτυχίας και βιωσιμότητας της καινοτομίας:

Οι δράσεις εξοικονόμησης ενέργειας αποτελούν προτεραιότητα της δημοτικής αρχής και προβλέπονται σχετικές πιστώσεις στον προϋπολογισμό για την επέκταση της πρωτοβουλίας και τις εργασίες συντήρησης. Εκτελούνται αλλά και έχουν προβλεφθεί έργα-εργασίες ενεργειακής αναβάθμισης, επί των οποίων η χρήση της πλατφόρμας αλλά και η αναβάθμιση αυτής θα δώσει στοιχεία για περαιτέρω ενέργειες.

Εμπειρίες, σκέψεις, διαπιστώσεις:

Η πλατφόρμα ΙΟΤ για ενεργειακή αναβάθμιση παρέχει ιδιαίτερα χρήσιμα στοιχεία από τα οποία εξάγονται πληροφορίες ενεργειακής κατανάλωσης, δεδομένα και δείκτες είτε μεμονωμένα είτε ομαδοποιημένα είτε ανά είδος και γραφήματα. Τα παραπάνω αποτελούν πολύτιμα εργαλεία για τον φορέα που αυτοματοποιημένα αντλεί στοιχεία παρακολούθησης για αναγκαίες προτάσεις βελτίωσης και ανάπτυξης δράσεων στη δημοτική αρχή.

Βραβεύσεις:

Η καινοτομία έλαβε το χρυσό μετάλλιο (GOLDAWARD) στον διαγωνισμόBEST CITY AWARDS 2020 στην κατηγορία Green City/ Διαχείριση Ενέργειας/ Εφαρμογές Τ.Π.Ε / IoT Applications.

Αξιολόγηση

{{ reviewsTotal }}{{ options.labels.singularReviewCountLabel }}
{{ reviewsTotal }}{{ options.labels.pluralReviewCountLabel }}
{{ options.labels.newReviewButton }}
{{ userData.canReview.message }}

Με μια ματιά

Ταυτότητα

MIAP095

Περιφέρεια

Αττικής

Επίπεδο διακυβέρνησης

Τοπικό

Τύπος Φορέα

Δήμος

Έτος σχεδιασμού

Έτος υλοποίησης

Τομέας Καινοτομίας

Αφορά τον σχεδιασμό μια νέας ή τη βελτίωση μιας υφιστάμενης εσωτερικής λειτουργίας και διαδικασίας

Τομέας Πολιτικής

Κοινοποιήστε σε:

Δείτε επίσης

H Ελληνική Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας (ΕΕΑΕ) οργανώνει, προσαρμοζόμενη στις συνθήκες της πανδημίας του Covid-19, διαδικτυακή/εξ αποστάσεως κατάρτιση επαγγελματικών ομάδων στο αντικείμενο της ακτινοπροστασίας, προσφέρoντας σε...
Η ΕΕΑΕ εφαρμόζει σύστημα επιθεώρησης για την επιβολή των διατάξεων των κανονισμών ακτινοπροστασίας προσαρμοζόμενη στις συνθήκες της πανδημίας του Covid-19. Οι επιθεωρήσεις είναι μέρος του...

Ο ιστότοπός μας χρησιμοποιεί cookies για να διασφαλίσει την καλύτερη δυνατή εμπειρία πλοήγησης και την εξατομίκευση του περιεχομένου. 

Διαβάστε περισσότερα