Η καινοτομία «Sandbox» που ανέπτυξε η Επιτροπή Ανταγωνισμού (ΕΑ) είναι μια ψηφιακή πλατφόρμα η οποία παρέχει τη δυνατότητα στις εταιρίες να υποβάλουν τις επιχειρηματικές τους προτάσεις. Στη συνέχεια, η ΕΑ τις αξιολογεί αναφορικά με την επίπτωσή τους στον ανταγωνισμό και την βιώσιμη ανάπτυξη, προκειμένου να διασφαλίζεται η διαφάνεια της συνεργασίας με βάση ένα νέο άρθρο (37Α), στο εθνικό δίκαιο (ν. 3959/2011) και με ιδιαίτερη έμφαση στην επίτευξη των στόχων βιώσιμης ανάπτυξης στο πλαίσιο της νομοθεσίας περί ανταγωνισμού. Η ΕΑ πρωτοστάτησε και δημιούργησε ένα πρότυπο εργαλείο προώθησης και αξιολόγησης επιχειρηματικών σχεδίων, που προκύπτουν κατόπιν συμφωνιών μεταξύ ανταγωνιστών που έχουν όμως κύριο σκοπό τη βιώσιμη ανάπτυξη.
Η πλατφόρμα «Sandbox» είναι ένα καινοτόμο εργαλείο που σκοπό έχει να δώσει στις επιχειρήσεις το έναυσμα να υποβάλλουν συνεργατικές προτάσεις οι οποίες θα συνεισφέρουν σημαντικά στο δημόσιο συμφέρον μέσω της ενίσχυσης της βιώσιμης ανάπτυξης και κατ’ επέκταση στην πράσινη μετάλλαξη της Ελληνικής οικονομίας, παρέχοντας στις επιχειρήσεις έναν ασφαλή ψηφιακό χώρο πειραματισμού.
Η καινοτομία υποστηρίζει τις επιχειρήσεις να:
Α. Υποβάλλουν την πρότασή τους επίσημα (συμπεριλαμβανομένων όλων των απαραίτητων εγγράφων που απαιτούνται προς αξιολόγηση) στην Επιτροπή. Επίσης δίνεται κατευθυντήριος «χάρτης» για την αποφυγή προβληματικών συμπεριφορών/δομών για τον ανταγωνισμό και καθοδήγηση για τα θέματα ανταγωνισμού που μπορεί να προκύψουν. Εφόσον όμως προκύψουν προβλήματα στο στάδιο αυτό για τα οποία δεν υπήρχε ενημέρωση ή/και πρόβλεψη και τα οποία παρουσιάζουν σημαντική βαρύτητα, η συνολική προσέγγιση δύναται να επαναξιολογηθεί. Επιπλέον, για την εφαρμογή και υλοποίηση της πρότασης υπάρχει έλεγχος προόδου (monitoring). Επίσης υποστηρίζονται «State-of-play» συναντήσεις για να συζητηθεί η πρόοδος της επιχειρηματικής πρωτοβουλίας, σε τακτά χρονικά διαστήματα (ανάλογα με το χρονικό πλαίσιο το οποίο θα τεθεί για την υλοποίηση της πρότασης).
Β. Να υποβάλλουν ένα αρχικό αίτημα ώστε να συζητηθούν αρχικές σκέψεις και να διευκρινιστεί το πλαίσιο αξιολόγησης. Με τον τρόπο αυτό δημιουργείται μία «πρώτη επαφή» που θα βοηθήσει τα ενδιαφερόμενα μέρη (καθώς και την ΕΑ) σε οργανωτικό σχεδιασμό για την κατάθεση ή μη της τελικής τους πρότασης, ώστε παράλληλα να εκκινείται ο μηχανισμός επεξεργασίας και αξιολόγησης. Με την ύπαρξη των δύο αυτών επιλογών η ΕΑ προσφέρει έναν ασφαλή ψηφιακό χώρο πειραματισμού των επικείμενων επενδύσεων και λειτουργεί προκλητικά σε ενδεχόμενες βλαβερές για τον ανταγωνισμό πρακτικές που σε αντίθετη περίπτωση θα αντιμετώπιζε ως de facto.
Σημειώνεται ότι η δράση είναι πρωτότυπη, καθώς δεν υφίσταται παρόμοια προσπάθεια σε άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ή αλλού) και η λειτουργία ενός τέτοιου «Sandbox» μπορεί να συνεισφέρει και στην δημιουργία επιπρόσθετης αξίας για τις ελληνικές επιχειρήσεις και την ελληνική αγορά (πράσινο πρότυπο).
Το σύνολο των επιχειρήσεων της χώρας (πάνω από 1.400.000 νομικά πρόσωπα), γενικός πληθυσμός
- Η ευθυγράμμιση με την Ατζέντα 2030 των Ηνωμένων Εθνών, η οποία συνιστά το γενικό, κοινό πλαίσιο για τη βιώσιμη ανάπτυξη, θέτοντας δεκαεπτά (17) Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης. Περαιτέρω, με τη Συμφωνία των Παρισίων επισημαίνεται η ανάγκη και τίθενται οι στόχοι για την ενίσχυση της παγκόσμιας αντιμετώπισης της απειλής της κλιματικής αλλαγής, στο πλαίσιο της αειφόρου ανάπτυξης.
- Η αντιμετώπιση των προβλημάτων και των εμποδίων που ενδέχεται να προκαλεί η νομοθεσία περί ανταγωνισμού για τις πρωτοβουλίες για βιώσιμη ανάπτυξη. Οι λανθασμένες αντιλήψεις και η αβεβαιότητα σχετικά με τη σύννομη επιχειρηματική δράση, ενδέχεται να επηρεάσουν τις αποφάσεις των επιχειρήσεων που προτίθενται να αναλάβουν συνεργατικές πρωτοβουλίες με γνώμονα τη βιωσιμότητα και να δημιουργήσουν επιχειρηματικά οικοσυστήματα που αναπτύσσουν καινοτομίες και τις εφαρμόζουν σε μια ευρύτερη βάση.
- Η ανάγκη για ενίσχυση της συνεργατικής καινοτομίας, η οποία ωθεί τις επιχειρήσεις να πειραματιστούν υιοθετώντας νέα μοντέλα συνεργασίας.
Στόχος της καινοτομίας είναι να παρέχει σχετική νομική ασφάλεια στις επιχειρήσεις μειώνοντας τους ρυθμιστικούς κινδύνους, ώστε να προάγει επενδύσεις που συμβαδίζουν με τους ευρύτερους στόχους για τη βιώσιμη ανάπτυξη και θα συμβάλλουν ουσιαστικά στην κοινωνικοοικονομική ευημερία.
Στην παρούσα φάση της πιλοτικής εφαρμογής δεν υπάρχουν ποσοτικά στοιχεία, ωστόσο εκτιμάται ότι η καινοτομία θα διευρύνει το εύρος των παρεχόμενων υπηρεσιών στις επιχειρήσεις και κατ’ επέκταση στη κοινωνία και την οικονομία καθώς θα έχει άμεσο θετικό αποτέλεσμα στην αύξηση του δείκτη βιώσιμης ανάπτυξης της Ελλάδος. Επιπλέον, παρέχοντας στις επιχειρήσεις έναν ασφαλή ψηφιακό χώρο πειραματισμού των επικείμενων επενδύσεών τους σε projects βιώσιμης ανάπτυξης, η ΕΑ λειτουργεί προληπτικά σε ενδεχόμενες βλαβερές για τον ανταγωνισμό πρακτικές που σε αντίθετη περίπτωση θα αντιμετώπιζε ως de facto παραβάσεις της ελληνικής και ευρωπαϊκής νομοθεσίας.
Η πρόταση για τη δημιουργία της πλατφόρμας «Sandbox» για τη βιώσιμη ανάπτυξη και τον ανταγωνισμό στην ελληνική αγορά, αποτελεί μία πρόταση που εντάσσεται στο πλαίσιο πολιτικών της ΕΑ για την προώθηση και ενίσχυση του ανταγωνισμού. Η ΕΑ αναγνώρισε ότι υπάρχει ανάγκη για αποδεκτή επιχειρηματική συνεργασία όσον αφορά την εφαρμογή συνεργατικών έργων βιώσιμης ανάπτυξης που τα οφέλη τους για την κοινωνία θα μπορούσαν έως ένα σημείο να υπερβαίνουν τους κανόνες ανταγωνισμού, εφόσον όμως πρώτα εξετάζονται και παρακολουθούνται από την αρμόδια αρχή ανταγωνισμού. Για το λόγο αυτό, η ΕΑ πρωτοστάτησε και δημιούργησε ένα πρότυπο εργαλείο προώθησης και αξιολόγησης επιχειρηματικών σχεδίων, που προκύπτουν κατόπιν συμφωνιών μεταξύ ανταγωνιστών που έχουν όμως κύριο σκοπό τη βιώσιμη ανάπτυξη. Για την υλοποίηση της πλατφόρμας «Sandbox» συστήθηκε ομάδα εργασίας, υπό τη ευθύνη και στενή παρακολούθηση του Προέδρου της ΕΑ, αποτελούμενη από στελέχη της Γενικής Διεύθυνσης του Ανταγωνισμού και διεθνείς εμπειρογνώμονες. Η ομάδα εργάστηκε συστηματικά και σε συνεργασία με έναν εξωτερικό συνεργάτη (εταιρεία πληροφορικής) δημιούργησε την πλατφόρμα «Sandbox». Η υλοποίηση της πλατφόρμας χρηματοδοτήθηκε αποκλειστικά από διαθέσιμους πόρους της ΕΑ. Πιο αναλυτικά, τα στάδια του σχεδιασμού ήταν τα ακόλουθα:
Α. Αναγνώριση της ανάγκης: Στο στάδιο αυτό αναλύθηκε το είδος και εύρος του προβλήματος. Λήφθηκε υπόψη το γεγονός ότι η ΕΑ έχει πρόσφατα επικεντρώσει εκ νέου τη δραστηριότητά της, εκτός από τη συνήθη εστίασή της στην ευημερία των καταναλωτών, στην προώθηση της καινοτομίας και της Πράσινης Ανάπτυξης. Αυτός είναι ένας τομέας όπου οι αρχές πρέπει να οικοδομήσουν γέφυρες για να ενθαρρύνουν συμφωνίες βιωσιμότητας παρέχοντας σαφείς, συγκεκριμένες οδηγίες σχετικά με τις αποδεκτές παραμέτρους της συνεργασίας.
Β. Δημόσια διαβούλευση και επεξεργασία των απαντήσεων σε αυτήν: Μεταξύ άλλων παρατίθενται και τα παρακάτω έγγραφα στα πλαίσια της δημόσιας διαβούλευσης που πραγματοποιήθηκε. (https://www.epant.gr/files/2021/sandbox/GSEVEE.pdf, https://www.epant.gr/files/2021/sandbox/Cover_letter_to_HCC_8_6_2021.pdf)
Γ. Βασικός σχεδιασμός: Συντάχθηκε λίστα απαιτήσεων για την δημιουργία της πλατφόρμας από την ομάδα εργασίας και των υπόλοιπων δράσεων που θα πρέπει να γίνουν. Η ομάδα για τη δημιουργία και λειτουργία του «Sandbox» έλαβε υπόψη διάφορα στοιχεία που αφορούν τη νομική και οικονομική ανάλυση από την σκοπιά του δικαίου του ελεύθερου ανταγωνισμού, την ανάλυση από την σκοπιά των κριτηρίων για τη βιώσιμη ανάπτυξη, τα τεχνολογικά μέσα που πρόκειται να χρησιμοποιηθούν, τους στόχους για την επίτευξη βιώσιμης ανάπτυξης, την εσωτερική διαδικασία, τη στελέχωση και λειτουργία της ΕΑ (επιχειρησιακές προϋποθέσεις), τις πραγματικές συνθήκες στην ελληνική αγορά και τις δυνατότητές της για καινοτομία. Στο στάδιο αυτό συνάχθηκε προϋπολογισμός του έργου τόσο αναφορικά με τους ανθρώπινους πόρους, όσο και τους χρηματοοικονομικούς πόρους που θα πρέπει να διατεθούν από την ΕΑ.
Δ. Λεπτομερής σχεδιασμός/παραμετροποίηση: Σε συνεργασία με την εταιρεία που έκανε την κατασκευή της πλατφόρμας συντάχθηκε το εγχειρίδιο σχεδιασμού και ανάπτυξης και λειτουργίας της πλατφόρμας. Ο σχεδιασμός της παραμετροποίησης του «Sandbox» (τεχνολογία εφαρμογής και λειτουργίας του έργου, κανόνες και ζητούμενες πληροφορίες, διαλογή συμμετεχόντων, εκτίμηση και ανάλυση προτάσεων, κλπ.) είχαν και έχουν στόχο στην αποτελεσματικότερη διαχείριση της πληροφορίας και στο μικρότερο διοικητικό κόστος, τόσο για τις επιχειρήσεις όσο και για την ΕΑ. Επίσης σχεδιάστηκε έτσι ώστε να μπορεί να συνδεθεί και με άλλες κινήσεις που προγραμματίζονται από διάφορους δημόσιους φορείς (π.χ. το Σχέδιο Δράσης για την Κυκλική Οικονομία), συμπληρώνοντας και δημιουργώντας ένα δημόσιο (οικο-) σύστημα δράσεων και υπηρεσιών που προσφέρονται για την πράσινη μετάλλαξη της ελληνικής οικονομίας. Στο στάδιο αυτό επαναξιολογήθηκε ο προϋπολογισμός με σκοπό την αναθεώρησή του αν κριθεί αναγκαίο.
Ε. Υλοποίηση/κατασκευή πλατφόρμας: Κατά το στάδιο αυτό η ομάδα που έκανε το σχεδιασμό εργάστηκε στενά με την εταιρεία κατασκευής της πλατφόρμας ώστε να διασφαλιστεί η ορθή και πλήρης υλοποίησής της.
Η πλατφόρμα «Sandbox» βρίσκεται από τον Ιανουάριο του 2022 στο στάδιο της πιλοτικής εφαρμογής και θα λειτουργήσει ως ψηφιακή πλατφόρμα συνδεδεμένη με την ιστοσελίδα της ΕΑ. Στο στάδιο αυτό έγιναν έλεγχοι λειτουργικότητας τόσο από την ομάδα σχεδιασμού της ΕΑ όσο και από την ίδια την εταιρεία. Στο στάδιο αυτό εντοπίστηκαν δυσλειτουργίες οι οποίες διορθώθηκαν καθώς επίσης έγιναν βελτιώσεις για την καλύτερη λειτουργία της πλατφόρμας και της χρήσης της από τους χρήστες. Σκοπός ήταν να δημιουργηθεί μια εύκολη στη χρήση πλατφόρμα.
Η πιλοτική εφαρμογή θα αναδείξει τυχόν βελτιώσεις που μπορεί να απαιτούνται για τη λειτουργία της πλατφόρμας. Για το λόγο αυτό έχει οριστεί το χρονικό διάστημα των 12 μηνών πιλοτικής λειτουργίας, ώστε να είναι δυνατή η λήψη ανατροφοδότησης σχετικά με ενδεχόμενες διορθώσεις.
Η πλατφόρμα θα προβλέπει έναν ασφαλή χώρο ανταλλαγής μηνυμάτων ως το κύριο μέσο για την επικοινωνία των μερών με την ΕΑ, προκειμένου να διασφαλίζεται η διαφάνεια της συνεργασίας. Οι υποστηρικτές βιωσιμότητας (sustainability advocates) θα λειτουργούν υποστηρικτικά στην κατάθεση και περαιτέρω επεξεργασία των προτάσεων για επιχειρηματικές πρωτοβουλίες για την πράσινη ανάπτυξη.
Σχεδιαστικά, η λειτουργία του «Sandbox» αποτελείται από 2 χώρους: α) αυτόν που βλέπουν τα ενδιαφερόμενα μέρη (frontend) και οι υποστηρικτές βιωσιμότητας (εάν αυτή η υπηρεσία επιλεγεί από τα ενδιαφερόμενα μέρη), β) αυτόν στον οποίο εργάζεται η ομάδα χειριστών/αξιολογητών (backend). Το περιβάλλον απαιτεί από τον χρήστη την παροχή των απαραίτητων πληροφοριών που αφορούν την πρόταση, θέματα ανταγωνισμού και βιώσιμης ανάπτυξης για τα οποία θα γίνει επεξεργασία στην κατόπιν αξιολόγηση.
Η διάδοση στο εσωτερικό του φορέα πραγματοποιείται με τη χρήση εσωτερικού δικτύου επικοινωνίας και με παρουσιάσεις. Για την ευρύτερη διάδοσή της στο εξωτερικό του φορέα χρησιμοποιείται η ιστοσελίδα της ΕΑ, δραστηριότητες του Τμήματος Ψηφιακής Επικοινωνίας και Δημοσίων Σχέσεων, συμμετοχή σε συνέδρια, εκδηλώσεις, ημερίδες και η χρήση μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Ακόμα, για την διάδοση της καινοτομίας διεξήχθη ημερίδα για την επίσημη έναρξη της λειτουργίας της, στην οποία έλαβαν μέρος φορείς τόσο του δημοσίου όσο και του ιδιωτικού τομέα από την Ελλάδα και το εξωτερικό.
inv_db_custom_foreas_synergasias
Στην φάση της αρχικής λειτουργίας της πλατφόρμας εντοπίστηκαν κενά αναφορικά με το είδος των προτάσεων που μπορούσε να δεχθεί και να καταγράψει η πλατφόρμα. Για το λόγο αυτό βελτιώθηκε τεχνικά όσον αφορά τα χαρακτηριστικά της, ώστε να προλαβαίνει όλα τα πιθανά σενάρια, με την συνδρομή του εξωτερικού συνεργάτη.
Απαραίτητη προϋπόθεση για την επιτυχία της καινοτομίας αποτελεί η στήριξη της λειτουργίας της από την Διοίκηση της Ε.Α., ώστε να διασφαλιστεί η αποτελεσματική χρήση της. Στην τηλε-ημερίδα που πραγματοποιήθηκε και έλαβαν μέρος φορείς τόσο του δημοσίου όσου και του ιδιωτικού τομέα από την Ελλάδα και το εξωτερικό υπήρξε θερμή υποδοχή της καινοτομίας από όλους τους συμμετέχοντες, επομένως αναμένεται ως δεδομένη η αποδοχή της και η ευρεία αξιοποίησή της από τους ενδιαφερόμενους χρήστες.
Από την αρχή διαπιστώθηκε ότι η καινοτομία αποτελεί μια πρωτοπόρο σκέψη της Επιτροπής Ανταγωνισμού, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, που θα συμβάλλει σημαντικά στην επίτευξη των στόχων για βιώσιμή ανάπτυξη. Η όλη διαδικασία για την υλοποίηση της καινοτομίας έδωσε τη δυνατότητα στον οργανισμό να εργαστεί συνεργατικά για την επίτευξη του στόχου.
Yποστήριξη της ανάπτυξης καινοτομίας στην ελληνική δημόσια διοίκηση μέσω της δημιουργίας ενός δυναμικού οικοσυστήματος.
Ο ιστότοπός μας χρησιμοποιεί cookies για να διασφαλίσει την καλύτερη δυνατή εμπειρία πλοήγησης και την εξατομίκευση του περιεχομένου.